Niay daotang balita parang Kongresista Tommy Osmeña ug sa ubang niprotesta sa resulta sa piniliay sa Mayo 13: Niabot og 99.9747% ang accuracy sa iskutenyo sa precinct count optical scan (PCOS) machines. Mas taas pa kay sa accuracy rate sa labing unang automated nga piniliay niadtong 2010 nga 99.6%.
Kining mga numero di gikan sa Team Rama ni sa United Nationalist Alliance (UNA). Di gani gikan sa Commission on Elections (Comelec). Kon dili gikan sa tagduma sa Random Manual Audit (RMA) nga si Henrietta De Villa. Kinsa isip chairperson sa Parish Pastoral Council for Responsible Voting (PPCRV) ug sama ni Osmeña kusganong nagduda sa kakasaligan sa PCOS.
***
Aron pagtino sa kamatinud-anon sa piniliay, ang Automated Elections System Law nimando nga himoan og buwag nga manumano nga iskutenyo sa tagsa ka presinto sa matag congressional district. Di tawo ang mopili sa mga distrito nga himoan sa RMA. Kon dili ang computer system nga giuyonan sa Comelec ug sa RMA Committee ni De Villa.
Sa Dakbayan sa Sugbo, duha ka presinto ang gihimoan sa RMA--usa sa north district ug usa sa south district. Kon itandi ang buwag nga iskutenyo sa north district, nadugangan og unom ka boto si Osmeña, 357 sa PCOS ug 363 sa RMA. Apan ang kang Rama nadugangan sab, 421 sa PCOS ug 427 sa RMA.
***
Kon ipasikad sa discrepancy tali sa PCOS ug RMA, mokabat og 1,065 ka boto ang mahimong wa maihap o nasobrahan pag-ihap sa PCOS pabor o batok nilang Rama ug Osmeña. Bisan ipuno pa ang tanang posibleng nasayop pag-ihap nga mga boto ngadtong Osmeña, di makapapas sa 6,376 nga mayoriya ni Rama, kinsa nakakuha og 217,448 ka boto batok sa kang Osmeña nga 211,072 ka boto.
Bugtong dag-anan sa protesta ni Osmeña batok sa kadaogan ni Rama mao nga ang duha ka presinto nga napilian sa RMA di representante sa tanang 592 ka clustered precincts sa dakbayan nga giaporan og PCOS.
***
Kasaligang tinubdan sa Bando Osmena-Pundok Kauswagan (BO-PK) nagbutyag hinuon nga wa maglaom silang Osmeña ug kaubanan nga mapalagpot silang Rama ug Vice Mayor-elect Edgar Labella. Wa gani magpaabot nga mahusay ang ilang protesta sa di pa mapupos ang ikaduhang termino ni Rama sa 2016 bisan sa pasalig ni Comelec Chairman Sixto Brillantes Jr. nga mas paspas kay sa nangaging mga piniliay ang resolusyon sa mga protesta.
Duha ka dagkong hinungdan ang ilang gitumbok nga nakaaghat sa BO-PK pagpasaka sa election protest: Una, ang pagpabiling buhi sa kadasig sa ilang mga dumadapig; ikaduha, ang pagbangil sa pagpanental nilang Rama ug Labella sa mga konsehal sa BO-PK aron masakmit ang mayoriya sa Cebu City Council.
***
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com