Kon ang pagpakabana nga gipakita sa katawhan atol sa piniliay molahutay hangtod sa paglingkod na sa mga mananaog, way binuang nga makalusot. Kon ang hingpit nga pagpanginlabot sa mga politiko, sa ilang mga dumadapig ug sa mga botante magpadayon liwas sa piniliay, way binuang nga mga proyekto nga mapatuman.
Kon padayong magbantay ang mga magbubuhis, bisan kinsay nakadaog sa piniliay, way bisan usa ka dako sa panudlanan sa gobyerno nga ma usik. Kon samang pagpakisayod, pagsusi, pagtuki ug pagtuon ang himuon sa katawhan sa mosunod nga tulo ka tuig, way pribadong mga bolsa nga moburot ug, labaw sa tanan, way batakan nga panginahanglan sa katawhan ang mapasagdan.
***
Gawas sa naandang kakulian sa piniliay--naghitak nga pinalitay sa mga boto, mga dagko ra og puntil ang makapangisog og dagan ug makabuylo og kampanya, pagpamakak ug pagpangilad sa mga politiko, kapakyas sa kapolisan sa pagbadlong sa mga panghasi ug panghudlat sa mga botante ug kainutil sa Comelec pagsulbad sa naandang kaguliyang sa na nga saag ug natanggong nga mga botante--ang labing dakong hulga sa atong balaanong katungod sa pagpili mao ang atong naandan nga pagpangiyugpos human sa piniliay.
Unsaon man nato paglingkawas gikan sa naandan natong pagpabaya? Unsa may gikinahanglan aron atong kalugwayan hangtod sa sunod nga piniliay ang atong way tihik-tihik nga pagpakabana?
***
Human sa piniliay, magkatibuwaag nang watchers sa politikanhong mga partido. Way makalahutay og suhol ug pakaon nila hangtod sa 2016. Bisan ang mga nakadaog sa piniliay di makasustinir sa ilang makinarya. Gawas sa pagpabilin sa pipila ka sinaligan, mabungkag ang labing dakong bahin sa organisasyon hangtod sa sunod nga kampanya.
Lisod pagpabilin sa kadasig sa politikanhong kampanya human sa piniliay kay kasagaran na sentro sa mga personalidad ug napalihok sa kuwarta. Mas taas og lahutay ang mga kampanya nga nanukad sa ligdong nga mga prinsipyo, plataporma ug ideyolohiya. Labi na kon matinud-anon nga pag-alagad sa interes sa kinabag-an ang tinuoray nga tumong.
***
Unsa may molabaw pa sa gugma sa nasud? Sa paghaling ug pagpalambo sa atong pagpakabana sa di pa, ato ug human sa piniliay? Ang makanunayon natong pagpanginlabot di alang sa taphaw nga mga personalidad. Kon dili alang sa nasud ug sa katawhan ug bisan sa umaabot nga kaliwatan. Wa gyod tay sukaranan nga maghinan-aw lang.
Unsaon man nato pagsugod? Kinsa may mangu nato? Unsa mang kaw saha ang atong unahon? Unsa mang mga panginahanglan ang atong iduso? Makagiya nato pagtubag ning mga pangutana ug daghan pa ang kasaysayan. Tanang demokratikanhong katungod gipakig bisogan, wa iboluntaryo paghatag. Labing makahuloganong kausaban kanunay’ng nagsugod sa labing ubos nga hut-ong sa katilingban. Tanang kadaogan alang sa kagawasan ug demokrasya nanukad sa panaghiusa. Mga pangu sa mga kaw sa wa mo proklamar sa ilang kaugalingon--katawhan maoy nibayaw nila.
***
Email:leo_lastimosa@abs-cbn.com