Nangutana ko sa mga tigpaminaw sa DYAB Abante Pa, Bisaya!, tungod sa nagpadayong pagsaulog sa Cebu Broadcasters Month ug Press Freedom Week, kun unsay ilang tan-aw sa Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas (KBP): May kapuslanan pa ba?; o laos na? Sama sa gipaabot, nabahin sila:
• May natagbaw sa pagduma sa KBP sa industriya sa pagpanibya kay kasagaran sa mga programa sa radyo ug telebisyon ilang gihulagway nga nakahatag nila sa tukmang kasayuran ug kalingawan; apan
• May nanuyo sab sa kapakyas sa KBP pagbadlong sa mga komentarista nga nangilkil sa kahanginan, o nagpagamit sa mga politiko, o nangilad nga kahibawo unsay manggawas sa legal ug ilegal nga mga sugal.
* * *
Kasagaran sa mga komentarista ug mga programa nga gireklamohan di mga sakop sa KBP. Wa sila mabadlong kay way hurisdiksiyon ang KBP nila. Ubos unta sa mga lagda, ang National Telecommunications Commission (NTC), maoy magbantay sa mga sibyaanan sa radyo ug telebisyon nga wa maapil sa self regulation sa KBP. Apan nahadlok kong ang NTC inutil. Sama nga hangtod karon wa pang katultol sa loads sa cellphones nga gikawat sa higanteng mga kompaniya sa telepono.
Di sab mahimong pugson ang mga sibyaanan nga magpasakop sa KBP. Kay pribadong kahugpongan ang KBP ug boluntaryo ang pagpasakop. Gobyerno ray makapamugos sa mga sibyaanan ug dakong sayop alang sa KBP ang pagpatabang sa gobyerno aron ipamugos ang ilang mga lagda.
* * *
Wa ko mag-ingon nga way nag-abuso sa mga sakop sa KBP. Daghang accredited broadcasters nga utro sang badlungon. Maoy hinungdan nga ang KBP nipalig-on pag-ayo sa iyang Standards Authority (SA) aron maoy mohusay sa mga reklamo batok sa mga sibyaanan ug mga magsisibya.
Pagmatuod nga way gipasaylo ang KBP Cebu Chapter, apil sa imbestigahunon sa SA Officer nga si Marlon Baula sa Hot FM mao si Chairman Ruphil Bañoc ug kining tagsulat. Gipaubos sab ko og imbestigasyon sa SA dihang ako pay chairman sa KBP Cebu tulo ka tuig ang nilabay.
* * *
Apan labaw sa determinasyon sa liderato sa KBP paglimpiyo sa industriya mao ang pagpakabana sa mga tigpaminaw. Ang mga konsumidor sa media maoy tinuod nga agawon sa mga sibyaanan ug mga magsisibya. Kun moreklamo dayon sila sa matag kalapasan nga makita o mapaminaw, magkinto ang mga hingtungdan.
Kay ang mga sibyaanan ug mga magsisibya, sakop man sa KBP o dili, nahibawo kinsay tinuod nga nagbuhi nila: Kun di nila aksiyonan ang lehitimo nga mga reklamo, mahimong biyaan sila sa viewers ug listeners, motibugsok ang ilang ratings, motidlom ang ilang advertisements, mapapas ang ilang kita, di nang kapanuweldo sa ilang mga kawani ni makabayad sa ilang mga obligasyon ug busa wa nay laing kapilian gawas sa pagpawong sa ilang sibya ug hingpit nga pagpanera.
* * *
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com