Ang masulub-ong kahimtang sa mga eskuylahan sa gobyerno dugay nang gipasagdan sa atong kadagkoan. Ug hagbay rang gilingiw-lingiwan sa katawhan. Mapugwat lang ta matag karon ug unya kun dunay mga panghitabo nga makapahinumdom nato nga di makiangayon ang padayon nga pagpaundayon sa eskandalo.
Sama sa pagdagit ug pagpatay sa 6 anyos nga batang babaye sa Minglanilla. Ug sa sunudsunod nga pagpatay sa duha ka magtutudlo sa Argao ug Minglanilla. Matag human sa duguong hitabo, magpungasi dayon ang bag-ong mga lagda nga ipatuman pagpalambo sa seguridad sa mga eskuylahan. Apan way opisyal sa gobyerno nga nagtagad, ug ang mga magbubuhis napul-an na og awhag, sa pagpatuman og mas malungtaron nga sulbad.
* * *
Nganong gitugotan man nato nga matukod ang classrooms nga way pansayan? Nganong gitugotan man nato nga matukod ang school buildings nga way tubig? Ni kuryente? Ni seguridad?
Kun ang mga kan-anan nga pipila ray kustomer matag adlaw gikinahanglan nga magbutang og pansayan, nganong gipasagdan ra man ang mas daghang mga tinun-an nga magkara-kara pagpangita og kapahungawan sa ilang sugo sa lawas? Kun ang mga buhatan nga maihap ra sa tudlo ang mga kawani nagkinahanglan og tubig ug kuryente, nganong gilawog ra mang mga eskuylahan sa kalang-og, kahugaw ug kangitngit? Ug kun ang usa ka gamay’ng patigayon maningkamot pagbutang og guwardiya, nganong gilawog ra mang tibuok eskuylahan sa gatosan ka mga tinun-an nga way bisan gamay’ng panagang?
* * *
Ang kapakyas pagsulbad sa batakang mga suliran sa mga eskuylahan kanunay’ng gibasol ngadto sa kakuwang sa kuwarta. Matod sa kadagkoan sa Departamento sa Edukasyon (DepEd) ang ilang pundo alang lang sa school buildings ug suholan sa mga magtutudlo ug wa nay nahibilin sa ubang panginahanglan.
Maong mga tinun-an, mga ginikanan ug mga magtutudlo ang nagkapuliki sa pag-amut-amot aron nga mataoran og koneksiyon sa tubig ug kuryente ug matukoran og pansayan ang classrooms. Ug kay gihimo na mang boluntaryo ang tanang amotan, di na mapugos ang mga tinun-an, ginikanan ug magtutudlo pagpas-an sa responsibilidad sa gobyerno.
* * *
Human sa pagdagit ug pagpatay ni Ella Joy Pique, kalit lang naghisgot ang kadagkoan sa DepEd sa paggamit sa ilang gahin alang sa maintenance and other operating expenses (MOOE) pagbutang og mga guwardiya sa mga eskuylahan. Nganong kinahanglan mang dunay mamatay una sila makahunahuna ini?
Unsa man diay gigamitan sa MOOE sa nangaging katuigan sa wa pa makalas si Ella Joy? Hinaot nga way iyang bersiyon ang DepEd sa “conversion” sa Armadong Kusog, ang paggamit sa pundo alang sa suholan ug mga benepisyo sa kasundalohan pagpaburot sa pribadong mga bolsa. Kay ang minilyon ka pesos nga nausik sa depektoso nilang textbooks sud na sa daghang katuigan naribalan lang sa overpriced ug wa kapusli nilang noodles.
* * *
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com