Wa uroy pangilogi si Ombudsman Merceditas Gutierrez. Sa iyang pagduma sa tigom sa Asian Ombudsman Association karong semanaha, nga giduma sa Pilipinas karong tuiga, giumol ang Declaration of Ombudsmanship. Nga naglista sa mosunod nga batakang mga mithi ug mga prinsipyo sa buhatan sa Ombudsman:
• Katakos sa institusyon;
• Kagawasnon sa institusyon;
• Kadali nga duolon sa institusyon;
• Kasihag sa mga transaksiyon sa institusyon;
• Kadali niya nga nakatubag sa mga panginahanglan sa katawhan; ug
• Katakos pakiglambigit sa ubang mga institusyon.
* * *
Ang deklarasyon maoy nitapos sa duha ka adlaw nga tigom sa ombudsmen sa mga nasud sa Asya, apil nang mga makinaadmanon ug kadagkoan sa nagkalainlaing kahugpongan sa katawhan. Nanambong ang mga representante sa China, India, Pakistan, Malaysia, Brunei, Cambodia, Singapore, Thailand, Vietnam, and Indonesia.
Unsa kahay dagway ni Gutierrez nga niasoy sa iyang kaubanan sa iyang kapakyas sa kasagaran, kun di man sa tanan, nga mga prinsipyo sa ilang buhatan? Ang duha ka kaso sa impeachment nga iyang giatubang sa Kongreso kabahin lang sa lapad nga pagduda nga ang iyang buhatan nahimong tigpanalipod inay tigbadlong sa mga kawatan sa kagamhanan.
* * *
Unsa may katakos nga iyang ikapanghambog? Nga kapin sa 90% sa mga kasong iyang gipasaka sa Sandiganbayan nabasura man? Unsa man siya kagawasnon nga hangtod karon wa man siyang kapasaka og bisan usa na lang ka kaso batok ni kanhi presidente Gloria Arroyo ug sa iyang pamilya?
Ubos sa iyang pagduma, ang Ombudsman lisod kaayong duolon, nagsige og tago ug yaka sa mga kaso nga napasaka ug labihan kamahadlukon sa gamhanang mga politiko nga gipasanginlan og kahiwian ug mga eskandalo. Inay ipatigbabaw ang desentralisasyon nga gipatuman sa mga nag-una niya, way mapasaka nga kaso, bisan unsa kagamay, kun di moagi sa iyang buhatan. Diin lawalawaan ang mga kaso hangtod nga makalimtan.
Dihang niasumir si Pres. Noynoy Aquino sa Malakanyang, kalit nga niabtik si Gutierrez. Apan gagmay lang gihapon nga mga tambasakan ang gipahimungtan. Ug uwahi nang tanan.
* * *
Sa unang pagduaw ni Gutierrez sa Sugbo isip Ombudsman, giulug-ulogan niya ang nagpakabana nga mga magpapatigayon pinaagi sa paghimo nilang kaabag sa kampanya batok sa pangurakot. Tuod man, nangisog ang mga magpapatigayon pagkiha nilang kanhi Lapulapu City mayor ug karon Kongresista Arturo Radaza. Di tiaw nga pagpanggukod ang ilang nahiagoman. Apan ang mga kaso nga ilang gipasaka padayong giyak-an ni Gutierrez.
Sa ikaduha niyang pagduaw sa Sugbo, gitigom ni Gutierrez ang tanang mga buhatan sa kagamhanan ug pribadong kahugpongan. Nga gawas nga giulug-ulogan na sab nga mahinungdanon silang kabahin sa kampanya gikantahan pa gyod og "Pilipinas Kong Mahal." Wa kong kadungog unsay iyang tingog, apan kun pasikaran ang nahimo sa iyang buhatan sa labing dagkong mga kasong pagpangawkaw sa Sugbo, labihan niyang yabaga.
* * *
Email:leo_lastimosa@abs-cbn.com