Pipila ka magtutudlo nanalipod sa ilang pagpamugos pagpangolekta og bayranan gikan sa mga tinun-an. Kay bisan gideklarar na sa Departamento sa Edukasyon (DepEd) nga boluntaryo ang tanang bayranan sa mga tulonghaan, sila gihapon nga mga magtutudlo ang pataplon kon di kaabot og 100% ang ilang koleksiyon. Mao nga kasagaran mapugos sila pagtilok sa tanan nilang hiniposan aron lang pirmahan sa ilang kadagkoan ang ilang clearance inig tapos sa tuig tingtungha.
Mao nga pipila nila mosuway gihapon paghimo sa bayranan nga kundisyon sa enrolment o sa pagpagawas sa cards sa mga bata human sa klase. Ang uban magsige og paningil sa roll call matag buntag hangtod nga mauwaw ang mga bata ug mao nay mopugos sa ilang mga ginikanan.
* * *
Gitugotan ba sa kadagkoan sa DepEd kining maong binuang? Unsaon man pagka boluntaryo sa mga bayranan sa mga tulonghaan kon ang mga magtutudlo lang gihapon ang duklon kon di makakolekta? Kinsa man ang ilang gitonto?
Sindikato ba diay ning pagpangolekta og bayranan sa mga tinun-an? Nga sa gusto o sa dili sa mga magtutudlo ug mga tagduma sa mga tulonghaan kinahanglan gyod silang motahan sa koleksiyon, kansang gidak-on gitakda nang daan? Kinsa may nakadawat og bahin sa koleksiyon: Ang mga prinsipal ug mas dagkong opisyal lang? O napiskan hastang mga magtutudlo? Maong kutob ra gyod sa papel ang tinuig nga DepEd orders sa namolitikang mga kalihim sa edukasyon?
* * *
Gihagit nako ang nangreklamo nga mga magtutudlo sa pagbarug batok sa pagpamugos sa ilang kadagkoan. Apan nahadlok sila nga mabaraw ang ilang promosyon. O malabay gyod sa lagyo nga kalungsoran o bukirang mga barangay. Nanakod ang sakit ngadto sa mga tinun-an ug mga ginikanan. Di na lang moreklamo batok sa mamugos nga mga magtutudlo kay tingali’g hagbungon ang kabataan.
Si hinuon tanan nila talawan. Usa ka magtutudlo maisugon nga nagdumili pagtapal sa koleksiyon ug nidangop ni anhing education secretary Raul Roco. Gipanalipdan siyang Roco. Apan lain kaayog tinan-awan ang iyang mga labaw ug kaubang mga magtutudlo hangtod nga niretiro na lang siya.
* * *
Alang sa mga tinun-an ug mga ginikanan nga wa pa hingpit nga motalaw ug may katakos pa sa pagpakabana pagpanalipod sa ilang mga katungod, niang mga lagda sa DepEd Order No. 13, s. 2010 nga maoy labing uwahing nisubli sa pagdili sa pagpanguwarta sa gradwasyon:
Ang public schools di makapahamtang og bayranan sa gradwasyon; (2) ang PTA makapangolekta og bayranan apan kinahanglang boluntaryo ug di manginlabot ang mga magtutudlo sa koleksiyon; (3) way non-academic project nga ikapahamtang isip panginahanglan sa gradwasyon; (4) di angayng himuon ang gradwasyon sa binayrang venue; (5) mahimong mag-toga ang mga tinun-an apan ang abangan ra sa toga ang pabayran nila; ug (6) ang bayranan alang sa yearbook boluntaryo sab.
* * *
Email:leo_lastimosa@abs-cbn.com