Dr. Elicaño, simula pa noong pumasok ang ber months ay lagi na lang akong may sore throat. Nang silipin ko ang aking tonsils, namamaga ang mga iyon. Namumula. Hanggang sa hindi na ako makalunok at paos na paos ang aking boses. Ano po bang sanhi ng pamamaga ng tonsils? Ano po bang gamot dito?—LUZ M. SANTOS, M. Earnshaw, Sampaloc, Manila
Salamat sa pag-e-mail mo Luz.
Ang pamamaga ng tonsils ay sanhi ng streptococal bacteria. Bukod dito, puwede ring sanhi ito ng viral infection. Ang tonsils ay ang dalawang maliit na lymphoid tissue na matatagpuan sa magkabilang gilid sa likod ng bibig. Tinatawag itong palatine tonsils. Mayroon ding dalawang pares ng tonsils na nasa ilalim ng dila “ tinatawag na lingual tonsils samantalang ang adenoids na nasa likod ng ilong ay tinatawag na pharyngeal tonsils. Ang mga ito ay nagsasanggalang laban sa infection.Batay sa mga sinabi mo, mayroon kang tonsillitis. Ang pagkakaroon ng sore throat, hirap lumunok, pagkapaos ng boses, pagkakaroon ng lagnat at pananakit ng tainga ay mga sintomas ng tonsillitis. The tonsils are usually swollen and white in appearance, due to infected material exuded from them and lymph glands in the neck are enlarged. There is malaise and loss of appetite and, rarely, an abscess may develop on a tonsil.Kinakailangang sumailalim sa dagliang pagpapagamot ang may tonsillitis. Nararapat magpahinga at uminom nang maraming tubig. Dahil ang tonsillitis ay bacterial infection, kailangang gamutin ito sa pamamagitan ng antibiotics gaya ng penicillin o erythromycin. Maaari rin gamitin ang analgesics para mawala ang pananakit.In some cases, a child may suffer recurrent bouts of tonsillitis, or the tonsils or adenoids may become permanently enlarged so that breathing is affected. Kung mangyayari ito, kinakaila-ngan ang operasyon upang tanggalin ang tonsils at adenoids.
In the past, tonsillitis often preceded rheumatic fever or inflammation of the kidneys but due to the advent of antibiotic drugs and improve-ment in living conditions, this is now much less common. Throat swabs from family mem bers may also be cultured so that those who are infected with the same type of bacteria but have no symptoms (symptomless carriers) can also be identified and treated.