Mahimo kang mananom sa way pagbugwal sa yuta. Ni sa paghawan sa sagbot. Di ta angay'ng mahadlok sa mga sagbot sa atong pagpananom. Ang mga sagbot maoy angay'ng mahadlok sa atong mga tanom.
Pipila lang ni sa natuki sa labing uwahing hugna sa gardening seminar nga gipahigayon sa TV Barn sa ABS-CBN Regional Broadcast Complex. Kabahin sa nagpadayong pagpalambo sa Kapamily Backyard Gardening Project. Si Salvio Makinano, kanhi opisyal sa Bohol Provincial Agriculture Office, maoy nagduma sa seminar. Nagsugwak na sang mga nanambong sa tunga sa adlaw nga kalihokan niadtong Sabado nga nabara makadiyot ang dagan sa mga sakyanan sa Cebu North Road tungod sa sibyaanan.
* * *
Pipila sa mga gitudlo ni Makinano nga nakapaukyab pag-ayo sa mga nanambong:
l Molambo ug mamunga ang mga talong ug mga tamatis, labi nang mais ug humay, bisan taliwa sa kakugnan;
l Ang mga sagbot makapatambok sa yuta ug busa makatabang inay makadaot sa mga tanom;
l Ang mga peste magmalampuson lang kun ang mga tanom maghikog kay wa nay kahigayonan nga mabuhi ug molambo sa yuta; ug
l Ang pipila lang ka peste nga makadaot sa tanom sayon rang masagang pinaagi sa pagsagol sa mga tanom-pananglitan, mas maayong taparon ang mga kalbasa ug mga talong kay ang kagaw sa talong tilukon sa mga bakukang sa kalbasa.
* * *
Pagkahuman sa seminar, giilogan pag-ayo ang kalendaryo ni Makinano nga nagtakda sa mga adlaw ug mga takna nga labing tukma sa pagpananom sa mga lagutmon (nga mga gamot ug unod maoy labing kapuslan), mga utanon (nga mga dahon maoy labing mapuslanon) ug mga prutas (nga ang mga bunga maoy labing mahinungdanon).
Matod ni Makinano di siya'y nag-imbento sa kalendaryo ug sa uban niyang mga gipanudlo. Kun dili igo lang siyang nagtamod sa langyaw'ng mga eksperto nga maoy nagpasiugda sa talagsaong mga paagi sa panguma. Gipasanginlan niyang kagamhanan ug mga tulonghaan sa Pilipinas nga napakyas paghimong siyensiya sa agrikultura.
* * *
Kumusta nang ABS-CBN backyard garden:
l Namunga nang himsog kaayong mga tamatis;
l Namuwak nang tambok sang mga tawong;
l Tag-as nang mga sili espada sa plots nga gitabonan og plastik;
l Ang mga wati duha na ka semanang nagdugmok sa among mga basura ug nakakuha na mi'g pasiunang organic fertilizer;
l Naghimo mi'g daghang seed beds aron makapanghatag og dugang lawngon sa mga magsugod sa ilang kaugalingong backyard gardens;
l Ang mga lawngon sa tamatis ug tawong gikan sa Cebu City Agriculture Office, ang sili, plastik, garden soil ug wati gikan sa Cebu Provincial Agriculture Office ug ang mga binhi gikan ni Senador Loren Legarda ug sa East West Seeds; ug
l Tuod diay, naani nang mga petsay ug labihang lamiang gisubakan og kinhason ug sardinas.
* * *
Email:leo_lastimosa@abs-cbn.com