Ang PTCA (parents, teachers and community association) sa mga tulonghaang publiko ug pribado, alang nako, dakong anomaliya. Ang PTCA usa lang ka kahimanan sa pagpangilkil sa mga tinun-an ug mga ginikanan. Nganong kolektahan pa man ang mga tinun-an ug mga ginikanan sa mga panginahanglan sa mga tulonghaang publiko nga ila nang gibayran sa dagko nilang buhis ug sa mga tulonghaang pribado nga ila nang gibayran sa tag-as nga matrikula?
Ang PTCA kapasanginlang nangilkil. Kay samtang sigeng pagarpar ang DepEd nga boluntaryo ang tanang bayranan, tanang ginikanan nahibawo nga kon mangahas sila pagbalibad sa way kinutobang mga bayranan nga mahunahunaan sa kadagkoan sa PTCA pakauwawan ang ilang kabataan pinaagi sa pagbasa sa mga klase matag adlaw sa mga ngan sa wa pang kabayad.
* * *
Ang PTCA gihimo sang salimbong sa makauuwaw nga kapakyas sa kagamhanan ug pribadong mga tulonghaan paghatag sa labing batakang mga panginahanglan sa edukasyon sa mga tinun-an:
• Nganong human kolektahi og kapin sa P1 trilyon nga buhis matag tuig, ang mga ginikanan pa man gihapoy patukuron og pansayan, pabayron sa tubig ug suga ug seguridad sa mga lawak saringan sa ilang kabataan (nahurot bang kuwarta sa multi-milyones pesos nga mga kontrata pagpatik sa mga libro nga hastang mapa sa Pilipinas ug ang kahulogan sa Pagasa wa magkadimao)?; ug
• Nganong human bunali sa makabungog nga pagsaka sa matrikula matag Hunyo, ang mga ginikanan pa man gihapon ang pagastuhon sa mga dayandayan, mga proyekto ug ubang mga panginahanglan sa pribadong tulonghaan sa ilang mga bata (gisuyop bang matrikula sa pagtagbaw sa mga kapritso ug pagpalihok sa ubang raket sa mga tag-iya)?
* * *
Ang pipila ka sanga sa PTCA sa Sugbu gitay-og karon sa mga pasangil nga gibolsa sa kadagkoan ang amot sa mga ginikanan. Di pa igo nga ilang gidasonan ang kurakot nga sistema sa edukasyon, pipila ka mga opisyal sa PTCA nagpahimus pa gyod pag-apil og paburot sa ilang kaugalingong panudlanan.
Nakapait kay ang Ombudsman di kasusi sa mga pasangil kay pribado mang panudlanan sa PTCA. Ug hangtod karon nagdumili ang kinabag-an pagparehistro sa SEC kay di pa tingali andam nga dunay ahensiya nga molili giunsa paggasto ang ilang dagkong koleksiyon.
* * *
Kun tarungon lang pagtudlo ang mga bata (ug kun wa lang lubaga ang mga libro) sa kasaysayan sa nasud, makamatngon ang linghod nilang mga pangisip nga ang kabangis sa pag-ulipon sa Espanya sa ilang katiguwangan 500 ka tuig nang nilabay nagpadayon pa hangtod karon:
• Gikolektahan og “tribute” ug gipugos pagtrabaho ubos sa “polo” samtang gipatuong gipangga sa hari; ug
• Gipahimuslan sa mga prayle (friars) pinaagi sa mga amotan, bayad sa bunyag, kasal ug lubong, paglatos atubangan sa ganghaan sa simbahan sa wa manimba ug pagsabotahe sa ilang edukasyon.
* * *
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com