Tungod sa kusganong pagbarug sa liderato sa Internet Cafe Association of Cebu (ICAC) batok sa tinak-opang chat rooms, pinatuyangang access sa pornographic sites ug bayolenteng PC games, nihiyos og labaw sa katunga ang gidaghanon sa ilang mga sakop gikan sa kapin sa 400 ngadto na lang sa dul-an sa 200. Di pa na mao, naibanan pa gyod ang ilang mga kustomer nga namalhin sa ilang mga karibal nga kay di man nila mga sakop di na sab mapugos pagtuman sa ilang mga lagda.
Apan bisan pa ning maong kakulian, ang ICAC nga gipangulohan ni Felix Cogal wa molubay sa ilang baruganan. Matud sa mga opisyal sa ICAC labaw sa kita sa ilang negosyo mao ang ilang responsibilidad pagpanalipod sa kaligdong sa katilingban-labi na sa batan-on pa kaayo nilang mga suki. Nakapait kay inay pasidunggan sa ilang katarung gipasagdan sa kagamhanan ang mga sakop sa ICAC nga gilamoy sa mapahimuslanon nilang mga karibal sa patigayon.
Tungod sa pagsulbong sa bag-ong internet cafes dungan sa pagsugod sa mga klase sa niaging buwan, gibanabanang niabot nag kapin sa libo ang mga patigayon nga nitanyag og internet services sa tulo ka dakbayan ug upat ka lungsod sa Metro Cebu. Samtang di kapasanginlan ang tanang di sakop sa ICAC nga pulos nagbinastos, gikahadlokan nga mayoriya nila wa magpakabana sa pagpanalipod sa kababayen-an ug kabataan gikan sa daotang mga palakaw sa ngiob nga bahin sa worldwide web.
Masabot nga naglibog pang nagkalainlaing buhatan sa kagamhanan unsaon pag-apas ang naghagiyos nga higanteng kausaban sa bag-ong paagi sa panagsulti ug paglambigit sa katawhan ug kanasuran nga sa hapit usa lang ka pamilok nakapagamay sa kalibotan-nga ang tanang kasayuran o si bisan kinsa mahimo nang maabot sa usa lang ka tuplok sa mouse-apan di sila mapasaylo sa pagpahamtang sa labing batakang mga lagda sa nanguhong nga internet cafes, sama sa business name, business permit ug uban pa.
Maong gawas nga makaluluoy ang ligdong nga mga magpapatigayon, mas nameligro sang mabuong ang kadungganan sa kabataan ug kababayen-an nga masuyop sa ilegal nga internet cafés.
Unsaon man pagbadlong ang kabataan gikan sa nagkalainlaing bayhon sa pahimus sa internet? Si Engr. Julius Romarate sa Interface Computer College ug ang kadagkoan sa ICAC, nga mga dinapit sa Kapamilya Media Forum sa DYAB Abante Bisaya ug SkyCable nga gipahigayon matag Biyernes sa buntag sa SM City Entertainment Plaza, nipahibawo nga duna silay software nga modili sa pornographic sites. Nagkauyon hinuon sila nga kon suhito nang mga kustomer ug tungod sa kamaru sa mga pornographers, duna gihapoy makalusot.
Maong balik ta sa mga ginikanan. Samtang nakatagpilaw pang kagamhanan, ang ilang tugon ug maymay maoy mogiya sa kabataan sa mga higayon nga way nagtan-aw ug sa labing hilit nga suok nga di na maabot sa balaod.
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com