Nag-ung-ong krisis

Ambot tungod ba sa kamingaw sa kampanya pagbuak sa Sugbo ngadto sa upat ka probinsiya, o sa pagkabara sa protesta sa eleksiyon ni kanhi kongresista Celestino Martinez Jr., o sa way kinutobang ambisyon pagpalapad pa sa ilang pagkontrolar sa probinsiya, ang mga igsoong lalaki ni Gobernador Gwen Garcia gikatahong nagsugod nag umol sa ilang mga plano para sa eleksiyon sa 2007. Ug kon tukma ang kasayurang nakuykoyan sa akong kasaligang tinubdan, mora silang mga tituladong tag-iya sa Sugbo nga nagbahin-bahin na sa probinsiya:

• Si Capitol Legal Consultant Pablo John Garcia naghimo nag medical mission kada semana sa ikatulong distrito kay desidido nang modagan pagka kongresista bisan sa gamhanang makinarya sa politika ni kanhi senador John Osmeña sa distrito;

• Si GSIS President ug General Manager Winston Garcia, kansang termino sa GSIS nagkapupos na, gikatahong nagsugod nag pabaha og PhilHealth cards sa ikaduhang distrito pasiuna sa pag-ilog sa liderato nga biyaan ni Kongresista Simeon Kintanar;

• Si Capitol Security Consultant Byron Garcia nagsugod nag pangaway sa Barili pagtikad sa iyang ambisyon pagdagan pagka mayor didto; ug

• Si Nelson Garcia, nga wa motagam sa iyang pagkapilde isip kandidato sa KBL sa niaging eleksiyon, mosuway sa makausa pa pagdagan pagka mayor sa Dumanjug.

* * *

Sa di ka pa motabang og pakpak sa pangangkon ni Pres. Arroyo nga nilig-on pag-ayong ekonomiya ubos sa iyang pagduma, bisan sa napakita nga mga ebidensiya sa iyang pagtikas sa eleksiyon sa 2004, basaha ni ug paghinuktok: Nagkauyon ang mga ekonomista nga ang temporaryong paglig-on sa peso atubangan sa Amerikanhong dolyar di maoy garantiya nga di mahinayon ang gikahadlokang lapad nga krisis sa ekonomiya karong tuiga.

Dakong opisyal sa administrasyon may mas makahasol nga kasayuran: Bisan sa paglig-on sa peso, nga mao untay ampay sa importers, nitidlom ang koleksiyon sa Bureau of Customs; ug bisan sa pagpatuman sa pinalapdang value added tax (VAT), nga gipanegurong makapalambo sa koleksiyon sa buhis, nitidlom ang koleksiyon sa Bureau of Internal Revenue (BIR).

* * *

Katin-awan sa mga eksperto: Luya ang importasyon tungod sa kahadlok sa mga negosyante nga di kasustinihan ang kalig-on sa peso inigkahurot sa dollar remittances sa overseas Filipino workers (OFWs); o tungod kay daghan pa silag imbentaryo.

Ang kadaghan pa sa nahibilin sa mga kinompra sa mga negosyante sa niaging tuig mao say labing katoohang katin-awan sa kapakyas sa BIR pagkuha sa ilang target collection: Nitidlom ang halin sa mga produkto di lang tungod sa kataas na sa mga presyo ug pagkalansang sa suholan kon dili tungod sab, ug labi na, sa pinugsanayng pagtigom sa mga konsumidor sa ilang kuwarta panagana sa gikahadlokang kaguliyang nga manukad sa wa pa gihapon matubag nga pagkuwestiyon sa kaligdong sa mandato sa administrasyon.

* * *

Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com