Sa wali ni Monsenyor Joe Tajanlangit atol sa santos nga misa nga iyang gidumala atol sa pagbukas sa Cebu Broadcasters’ Month kaniadtong Dominggo, iyang giawhag ang mga magsisibya nga pahibaw-on ang katawhan unsay epekto sa padayon nila nga pagguba sa atong kalikupan.
Gidasig usab sa opisyal sa simbahan ang mga magsisibya nga motug-an lang gayud unta sa tinuod, ilabi na nga kini maoy tema karong tuiga sa Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas (KBP) sa pagsaulog sa Broadcasters’ Month.
Nindot ang tema nga naumol sa mga opisyal sa KBP human sa kapin sa oras nila nga pagbayloay og huna-huna. “Kamatuoran sa Binuhatan Padayonon, Kalikupan Bantayan Panalipdan.”
Gipahinumdoman ni Monsenyor Tajanlangit ang mga sakop sa media nga ang ilang tahas dili mao ang pagpakauwaw sa usa ka tawo nga nakahimo’g sayop, kon dili ang pagpahinumdom kanila nga sila misimang sa hiwi nga dalan sa kinabuhi.
Wala ko maigo sa maong wali ni Monsenyor Tajanlangit. Nakabantay ba kamo kon mohisgot ko’g mga isyu dinhi? Sama adtong kawani sa City Hall nga migamit-gamit og sakyanan sa kagamhanan sa personal nga katuyoan, wala gani nako ibutyag ang iyang ngalan. Karon mihunong na siya sa pag-abuso.
Ang sawayon usab nako dili ang pagkatawo sa nakasala, kon dili ang iyang sayop nga nahimo. Kabahin sa tema nga “Kalikupan Bantayan Panalipdan” angay gayod tuod nga manginlabot kita niini apan wala ta’y mahimo kon ang atong mga opisyal sa kagamhanan lahi og baruganan.
Tukma ang gipasabot ni Monsenyor Tajanlangit nga manimalos ang kinaiyahan kon kini imong abusohan. Sama sa pagpuril nimo sa mga kahoy sa bukid, pagtumpag sa kabukiran aron ugbokan og tag-as nga building ug mga subdivision.
Ang kinaiyahan maantigo manimalos og tan-awa, dinhi sa ato kanunay na kita makasinati og grabeng lunop ug baha. Sa gisaysay na nako kaninyo, nga lahi lagi kita kaayo kon itandi didto sa Taipei, Taiwan.
Pag-adto nako sa Taipei, gipasuroy nako ang akong panan-aw sa kabukiran ug naobserbahan nako nga wala gayud kini abusohi sa katawhan didto. Wala gub-a ang ilang mga bukid. Bisan kuti kaayo himoon, apan gibuslotan nila ang bukid ug naghimo’g tunnel aron adto moagi ang mga sakyanan.
Sa laktod, anaa gihapon ang mga kahoy nga motabang sa pagsuyop sa tubig kon adunay ulan og malikayan ang paglunop-baha. Dinhi sa ato, pastilan, ang mga tawo walay disiplina ug nagpataka lang og panglabay sa ilang mga sagbot sa agianan sa tubig.
Sama diha sa karsada nga nahimutang kilid sa Aderan Hotel sa Lahug, kon mag-uwan daw usa ka sapa ang maong karsada og daghang mga sinako nga basura nga nanglutaw ug gibanlas sa baha. Unsaon, nga kadtong atoa manimuyo sa ibabaw ipadala ra man nila sa baha ang ilang mga basura.
Resulta, ang makalolooy kaayo mao kadtong namuyo sa ubos. Mahasol usab pag-ayo ang mga gisweldohan sa kagamhanan sa paghipos sa mga basura. Kanus-a pa kaha kita makat-on? Aduna unta’y balaod nga gihimo aron tudloan og leksyon kadtong mga badlongon, apan ang atong mga opisyal dili usab mopatuman kay mahadlok nga kon sila motinuod, dili unya sila makadaug sa eleksyon.
* * *
Congrats diay sa akong amiga nga si TV5-Cebu staff reporter Katreena Bisnar kay siya ang napili nga “muse” sa KBP karong tuiga nga makig-indig sa “muses” gikan sa tulo ka mantalaan dinhi sa dakbayan sa Sugbo aron pilian kon kinsa kanila ang ilhon nga “Press Freedom Queen.”
Ang Press Freedom Week saulogon sa ikatulo nga semana ning buwana ug sugdan kini sa usa ka parada nga salmotan sa tanang sakop sa media, apil na ang mga kawani sa lainlaing media outlets, unya sa Dominggo, Septiyembre 16. Mahuman ang usa ka semana nga kalihukan inigka-Sabado.
Ang KBP Broadcasters’ Month taposon usab inigka Septiyembre 29, adlaw’ng Sabado. Akong tambag sa mga kauban ko’s media, ayaw mo og palabi’g kaon og litson ha? Daghan na kaayo nga kusug mokitkit og litson giatake.