Way bayranan ang PDOS (pre-departure orientation seminar) sa OFWs (overseas Filipino workers). Mao ni gitataw sa OWWA (Overseas Workers Welfare Administration). Tubag sa reklamo nga atong nadawat gikan sa usa ka nagpakabana nga OFW. Dugay nang nakadungog ang OWWA sa mga reklamo nga gi-negosyo ang PDOS. Apan wa sila’y nahimo kay wa pa gyu’y OFW nga nipasaka og pormal nga reklamo sa ilang buhatan.
Gihagit ni Mae Codilla sa OWWA ang OFW nga nag-email nato sa reklamo sa pagdangop sa ilang buhatan ug pagbarug batok sa mga nangolekta nila og P100 alang sa PDOS ug uban pang ilegal nga mga bayranan. Apan nahadlok ang OFW nga di masilotan ang mga abusado ug sila na hinuoy gukdon.
* * *
Gipaneguro ni Codilla nga way taga OWWA nga nakakuwarta sa PDOS. Nangagpas siya nga ang nagbinuang mao ang pipila sa ilang gi-accredit nga PDOS providers. Nga ilang gipatabang tungod sa kadaghan na sa OFWs nga gustong manggawas, nga di na maato sa daginuton kaayo nga mga kawani sa OWWA.
Apan sad-an gihapong OWWA. Kay ang ilang gi-accredit nga PDOS providers mao ra sab ang overseas placement agencies, ang nagpakatap sa OFWs sa nagkalainlaing kanasuran. Nga di unta angay. Unsaon man pagtarung sa PDOS nga ang placement agencies ra man say gipasanginlan nga niunay sa OFWs pinaagi sa pag-ilis sa ilang kontrata, paglaslas sa ilang suholan ug paglabay nila sa di maong mga trabaho.
* * *
Makapaneguro ba ang OWWA nga kapanalipdan nilang OFWs nga mopasaka og pormal nga reklamo batok sa mga nanguwarta sa PDOS? Labi na gikan sa maginukdanon nga placement agencies nga sayon kaayong magkonsabo pag-blacklist sa nagpakabana nga OFWs aron nga di na gyong kasud og bisan unsang trabaho sa bisan asang nasud?
Kun determinado pa gyong OWWA pagpanalipod sa OFWs, hagbay ra untang nasakpan ang placement agencies nga nagnegosyo sa PDOS. Siyaro kun sa kasibaw sa mga reklamo wa gyod silang kahunahuna pagpaniid sa mga PDOS aron masakpan sa akto ang pagpangilkil sa OFWs?
* * *
Haskang paita. Hastang PDOS nga gitumong unta pag-andam sa OFWs sa bag-ong kalibotan nga nagpaabot nila sa mga nasud nga ilang padulngan gipanapi na. Ug ang mga buhatan nga gitahasan pagpanalipod sa OFWs, ang Philippine Overseas Employment Administration (POEA) ug OWWA, nagpaka-buta-bungol lang sa nangalisbo nga eskandalo.
Kun napakyas nang daan ang POEA ug OWWA pagpanalipod sa OFWs dinhi sa atong kaugalingong nataran, mahibung pa ba ta nganong inutil sila pagpanalipod sa OFWs gikan sa mas grabeng mga pangabuso sa mga nasud nga lahi ang kultura ug mga balaod. Nga angay untang gituki ug gipasabot, apan kanunay nga nataligam-an, sa tinarung gyod unta, apan gipanguwartahan na hinuon, nga PDOS.
* * *
Email:leo_lastimosa@abs-cbn.com