Gula 42
Takulahaw lang, dihay kahiamgo nga milugdang sa iyang hunahuna. Misangkad sa iyang kahimungawong nga daghan diay silang gidaugdaog sa kapalaran. Daghan silang nahikawan sa matuod nga kagawasan.
“Kaon na,” miagda kaniya ang kumander. “Ikaw nay musabot sa among kinabuhi dinhi. Lagutmon ra gayod ang among madali-dali.”
“Maayo na lang kana kay sa wala’y ikapaslak sa tiyan,” niya pa nga mipangislo sa iyang nawong aron pag-antos sa gibating kasakit sa kalawasan nga iyang giahat pagbangon.
“Ayaw lang pugsa ang imong lawas kun dili pa gayod nimo masugakod,” sa kumander pa. “Paabagan ko lang ikaw kang Ka Igme aron ka makakaon.”
Apan milapos sa pikas niyang dalunggan ang gipamulong sa kumander. Milugos gayod siya pagbangon aron makakaon. Inanay niyang nabatyagan ang pagpatigbabaw sa kurit sa kagutom nga kaganina pang gitapin-an sa kangulngol sa iyang lawas. Nahinumdom siya nga sukad pa kagabii nga wala’y sulod ang iyang tiyan. Wala siya’y panihapon nga mibiya sa ilang pinuy-anan.
“Magsulti lang unya kita pag-usab kun baskog ka na,” matud sa kumander. Labing maayo nga ipahulay mo ang imong lawas.”
Mikanaog ang kumander sa payag. Misunod si Ka Igme. Misugod dayon siya pagkaon sa dihang nag-inusara na lang siya.
Ang tulo ka adlaw nga pagpuyo ni Gener sa kuta sa mga rebelde nga gipangulohan ni Kumander Turo daw pipila lamang ka pagpilok sa mga mata. Inanay na siyang gibalikan sa kalagsik sa lawas. Apan wala pa maalim sa hingpit ang iyang mga samad ug bun-og.
Ingon sa nakamatikod si kumander Turo sa iyang paghukdong sa may hagdanan sa payag. Miduol kini kaniya.
“Kumosta ka na man?” timbaya sa kumander.
Mibalik na kanako ang kabaskog,” mubo niyang tubag.
Pero wala pa maalim kanang imong mga samad ug bun-og,” sa kumander nga midalikyat pagsuhid sa iyang lawas.
“Oo, niya pa. “Pero dili na kini makasagabal sa akong gimbuhaton.”
“Unsay plano mo karon?” gitutokan siya sa kumander.
“Ipadayon ko ang akong panaw,” maoy tubag.
“Panaw?” nakasuna ang kumander. “Kay asa ka man diay paingon?”
“Pangitaon ko ang matuod nga kalinaw ug kagawasan,” niya pa.
Namatikdan niya nga may hilaw nga pahiyom nga miambak sa mga ngabil ni Kumander Turo. Ang kinidlap sa mga mata niini gihidhiran og kantalita. -- Sumpayan pa