Dihang gisumbongan sa akong mga higala nga gimingaw sila sa pork topping sa ilang pizza tungod sa ban sa tanang produktong baboy gikan sa Luzon, wa ko matandog kay di pizza ang akong kinaham.
Dihang nireklamo sila nga wa nay crispy pata sa ilang kinaham nga mga kan-anan, wa ko mabalaka kay di man maoy kinakusgan nakong putahe.
Dihang nitiyabaw sila nga lisod ang pag-order og lechon tungod sa kadaghan sa mga panginahanglan pagkompra og baboy gikan sa gawas sa Sugbo, wa ko ma-alarma kay wa man moreklamo ang akong suking litsonan.
* * *
Apan dihang nawagtang ang Chinese pork fried rice nga maoy madalidali namo og order kon maapikhan sa paniudto, puno sa kahibung kong nangutana sa tindera.
Gipasabot ko niya nga napugos sila pagtangtang sa labing popular nilang putahe kay gikan sa Luzon ang ilang suplay sa karneng baboy. Gisuwayan nako ang gisugyot nga alternatibo apan di sama kalami.
Wa koy nasumbongan sa akong mga higala kay wa man nako tagda ang mas una nilang pabuhagay nga gisilotan na tang daan bisan wa pay African Swine Fever (ASF) sa Sugbo.
* * *
Wa gyud unta kinahanglana ang hingpit nga ban kay di man tibuok Luzon ang naigo sa ASF.
Ang pag-insistir sa ban bisan sa pasalig sa nasudnong gobyerno nga luwas sa ASF ang pork products sa Luzon mao ang pagpahamtang sa wa kinahanglanang silot batok sa P260 bilyones nga industriya sa baboy nga gipaka-ingon sa lokal nga mga opisyal nga maoy ilang gipanalipdan.
Apan gipatigbabaw ang sayop nilang pagtuo. Nipagawal nga silay tinuod nga hawod. Pagka karon.
* * *
Wa katabang sa industriya ang taphaw nga liderato ni Agriculture Secretary William Dar. Kinsa mas ganahang motago kay sa pagpasabot sa labing tukmang kasayuran sa ASF.
Maong napugos ang mga haligi sa industriya sa pagpalaban ni Presidente Rodrigo Duterte. Kinsa wa magtagad sa direktang pagtagad sa nasudnong krisis. Ambot maghago ba pag-awhag sa iyang alyadong mga politiko paglibkas sa hiktin nilang ban. Kun matinuod ang pasidaan nga way ham karong pasko, makalingkawas ta sa cholesterol. Apan mahikawan sab sa labing yanong tinubdan sa kalipay.
Maayo na lang nga wa i-apil og ban ang pasko gikan sa Palestino ug Italya.
* * *