Mahimong kapasanginlan ang pamunoan ni Presidente Noynoy Aquino nga nalangay sa pagtubag sa labing batakan ug dinaliang panginahanglan sa mga biktima sa bagyong Yolanda. Apan di sila kapasanginlan sa kakuwang og lista. Atol sa ikaduhang sumad sa labing bangis nga bagyo sa kasaysayan, napagawas sa Department of Budget and Management (DBM) ang kumplitong listahan sa mga proyekto alang sa mga biktima ni Yolanda sa amihanang Sugbo ug silangang Kabisay-an.
Nga mao say gihimo nilang Budget Secretary Butch Abad ug kaubanan human niulbo ang eskandalo sa wa igkita nga mga proyekto sa pork barrel ug ang kontrobersiya sa Disbursement Acceleration Program (DAP), nga pulos gideklarar sa Korte Suprema nga ilegal.
* * *
Usa ko sa nangayo sa listahan sa mga proyekto sa Yolanda. Kay samtang alang nako lahap rang mga pasangil nga way nahimo ang gobiyerno alang sa mga biktima, di sab tinuod ang pangangkon sa gobiyerno nga malampusong napatuman ang rehabilitation apan nagkinahanglan lang ang gobiyerno og dugang lugway sa paghingpit sa mga proyekto.
Alang nako ang labing epektibong tubag sa mga pagduda naatiman bang mga biktima ug hain paingon ang P150 bilyones nga gigahin sa nasudnong gobiyerno mao ang kumplitong listahan sa mga proyekto, pila nay nahuman, pila ang tiwasunon pa, duna bay wa pa gyod masugdi ug ngano man.
* * *
Mabalak-on kong niabli sa bug-at nga PDF files nga gipublikar sa DBM sa ilang website (http://goo.gl/QZLXKz). Nabalaka nga sama sa taas kaayong listahan sa mga proyekto sa DAP maglisod ko pagsabot kay, ambot tinuyo ba o nataligam-an lang, way gipataban nga katin-awan.
Tuod man, ang pasiunang PDF files nga akong naablihan pulos numero sa mga proyekto ug sa kantidad nga giluwatan apan way apelyido kun asang dapita gipatuman. Mas abunda ang detalye sa ubang PDF files apan tungod sa nagkamang nakong internet connection abtan og siyam-siyam una molihok. Hangtod nga natsambahan nako ang mas gaan nga listahan sa housing projects sa National Housing Authority (NHA).
* * *
Sa way dapig-dapig, niang mga numero sa NHA alang sa amihanang Sugbo:
22,423 ka pamilya ang nameligro ug busa kinahanglang ibalhin;
1,951 ka housing units ang gitukod sa upat ka luna (450 ka units sa Kabac, Bantayan, 650 ka units sa Maya, Daanbantayan, 220 ka units sa Olivo, Tabuelan ug 631 ka units sa Medellin, Medellin); ug
63.36% sa kinatibuk-ang tukurunon ang 1,951 ka units nga nasugdan na, samtang may laing 1,362 ka units nga nagpadayon pa.
Labing makapakugang ang gidaghanon sa mga bay nga nahuman na: 0. Itlog. As in, wa pay bisan usang nahuman. Duha ka tuig human sa bagyong Yolanda, wa pay bisan usa ka bay nga kapuy-an na sa mga biktima.