Kaniadto mao kini ang klase sa dayabetes nga ginganlan og (NIDDM) 'Non - Insulin Dependent Diabetes Mellitus'. Karon mao na ang 'type-2 diabetes'.
Kining dayabetesa, ang atong 'pancreas' mahimong adunay katakos sa pagprodyus og insulin apan anaa ra magpundo sa atong dugo. Wala kini magamit nga enerhiya kay walay mailawog o way madawat sa selyula aron kini mopiskay.Gumikan kini sa kakulang sa kalidad sa insulin. Maoy hinungdan nga luya o kapoy kaayo ang pamation kun may sakit kita sa dayabetes.
Usa sa gitumbok nga hinungdan niini mao ang dili maayong 'lifestyle' o estilo sa atong kinan-an. Sagad gud ang nasilsil sa atong hunahuna mao man nga kun mokaon gani magpabusog gyud nga di balanse ang gipangaon, bisag nabusdik o subra na apan kulang sa mga sustansya. Unsaon mao may gipalabi ang kinaham sa kalami (delicious) dili man ang sustansya (nutritious).
Magkadugay, mainutil na ang buhatan sa insulin, magnihit na gumikan sa naghinubrang kaloriya nga di maato paghilis nga moresulta sa katambok, nga maoy sagad matakboyan aning sakita. Kun magkagrabe na, abunohan ni og insulin para lang mobaskog, inighupas mora’g naadik nga magluya na sad.
Inigkomplikar, madaut na ang mata, magbasa ang samad dili na maayo, kidney, atay, kasingkasing ug mapagan ang mga sistima sa atong panglawas.
Hinuon dili ta mawad-an sa paglaum niining sakita, kay ang makapugong o makaalibyo niini mao ang sukod sa hustong pagkaon, igong ehersisyo ug tulog.