Sa ako nang gibalikbalik dinhi, sa gusto ta’g sa dili, ang mga langyaw, labina ang Amerika, manginlabot ug manghilabot gyud sa 2016 presidential election sa atong nasud. Ngano man? Sa ato nang giingon, alang sa maong mga nasud, kinahanglan ma-protected ang mga investment nga ilang gibubo dinhi, kinahanglan ma-protected ang ilang mga interests, economically or politically. Ug alang kanila, aron mapadayon ang ilang confidence sa pamunoan karon sa Pilipinas, kinahanglan ipadayon ang tininuod nga pakigbugno batok sa corruption.
Sa pagkakaron, nagsige na silang pangutana sa ilang kaugalingon kun kinsay angayan mopuli ni Noynoy. Atong ma-imagine ang ilang kabalaka kun unsay mahitabo sa atong nasud, tapus sa termino ni Noynoy. Ang America, pananglitan, gawas sa ekonomikanhong hinungdan, mabalaka usab si Uncle Sam kun ang mopuli ni Noynoy usa unya ka anti-American.
Sayod man ta nga gumikan sa pagka-strategic sa atong pagkabutang, dili kita buhian sa America, isip hugot nga ally dinhing dapita sa Asia. Kay bisan tuod og mosugmat, every now and then, ang mga militante ug mga anti-American forces, generally, ang kinabag-ang molupyo sa atong nasud, pro-American gyud.
So, tungod kay hangtud karon, wala pay mitumaw nga ngalan kinsay pakandidatuhon ni Noynoy sa 2016 election, nakapa-insecure usab kini sa mga langyaw’ng kanasuran ug mga financial institutions sama sa IMF, World Bank, Asian Development, ubp. Sa laktud, kinahanglan acceptable usab sa international community ang mopuli ni Noynoy.
Mao bitaw nga sa miagi natong lindog, nangutana ta kun acceptable ba sa America, sa Japan, sa Europe, sa Australia, sa Singapore ubang kanasuran, si Vice President Binay? Mo-count baya ni. Ang ilang mga sentimento aduna baya’y bearing sa umaabot nga election.
Lagmit ang uban kanila, mipagula na sa ilang mga tinguha nga ipadayon ang termino ni Noynoy, bisan tuod og nasayod sila nga one-term ra pagpamunoan sa atong Presidente dinhi. Mao usab kini ang nahitabo ni Mar Roxas sa iyang pagduso sa idea nga either i-extend ang termino ni Noynoy, o tugotan siya paglansar pag-usab. Tapus niini, napuno si Roxas sa mga pagsaway. Natural, tungod kay wala na man kini itugot sa atong Constitution.
Kun ikaw ug ako, nahibawo niini, si Roxas waa kaha mahibawo? Ingon siya niini ka ignorante? Don't tell me, mas bright pa tang duha kay ni Roxas.
Nganong gipalusot man ni Roxas ang maong idea? Lagmit, buot nilang sukdon ug sutaon ang sentimento sa katawhan. Kun sama sa mga langyaw’ng observers, tingalig mao say gusto sa majority sa mga Pinoy, nga magpadayon si Noynoy sa pagpamunoan.
Unsaon man? It's up to us. Ang Constitution, gama sa tawo. Sa ato pa, ang lungsod maka-unmake sa iyang Constitution. Kun maoy gusto sa katawhan nga magpadayon si Noynoy, mag-Chacha ta. Mosugot kaha si Noynoy ini? Of course, understandably, supak sila si Binay ini.
Ikaw, unsa man?