Gipahamtangan na og silot nga kamatayon ang pito ka punoan sa Akasya sa Dakbayan sa Naga sa habagatang Sugbo. Lahi sa sibaw nga mga pagsupak pila ka tuig ang nilabay, pipila na lang ang nikuwestiyon kun kinahanglan na ba gyong patyon ang mga kahoy? Wa na ba gyoy laing paagi pagtabang nila aron nga di mahimong hulga sa kinabuhi ug kabtangan?
Inay manalipod, ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) mao nay nag-apura pagpamutol sa mga kahoy. Silang Padre Robert Reyes ug kaubanan na lay nagpakabana alang sa mga Akasya. Kadudahan hinuon kun ang puti nga ribbons nga ilang gilikos sa mga punoan makaluwas ba sa mga kahoy.
* * *
Wa ko sa posisyon pagkuwestiyon sa sentensiya nga gipahamtang sa DENR. Sila ang gitahasan pagpanalipod ug pagpalambo sa kalikopan. Nga hinaot naglakip sa pagpakabana alang sa mga kahoy. Ang sunudsunod nga pagkatumba sa mga Akasya sa Balud, San Fernando ug Perrelos, Carcar City mao tingali nakapakumbinser sa taga DENR nga may mga Akasya nang angay na gyong putlon.
Milagro na lay makaluwas sa mga kahoy. Bisan ang pasidaan ni Padre Reyes sa gaba mahimong di na mosalir. Kay ang pagpalingug-lingog sa Department of Public Works and Highways (DPWH) napuypoy sa tanyag sa DENR nga silay manghatag sa mga punoan sa kahoy nga ipuli og tanom.
* * *
Apan nabalaka ko sa sayop nga hulagway nga namugna sa paghigwaos sa DENR, DPWH ug bisan ni Gobernador Junjun Davide pagpuril sa mga kahoy. Tungod ba kaha sa ilang kabalaka nga may matumba pa nga mga Akasya, ilang nataligam-an pagtataw nga di ang mga punoan sa kahoy maoy kriminal.
Di ang mga Akasya maoy responsable sa ilang pagkatumba. Di sila maoy sad-an nga may nadat-ogan nga mga sakyanan ug tindahan ug nga may naangol nga mga tawo. Di sila maoy dangan nga nakapahuyang sa ilang mga punoan. Di sila angay’ng kasilagan kun di angay nga hatagan og dugang pa nga pag-amuma.
* * *
Nahadlok kong ngil-ad ang implikasyon nga nahatag ngadto sa kabataan. Nganong mananom pa man tuod sila og kahoy aron lang mameligro ang umaabot nga kaliwatan? Nganong magpakabana pa man tuod sa kalikopan kun mahulga lang ang umaabot nga mga kinabuhi ug kabtangan?
Angay’ng klaruhon sa mga berdugo sa mga punoan nga ang mga kahoy maoy tinuod nga biktima. Ilang mga gamot ang napul-ongan sa pagpalapad sa kadalanan ug pagtukod sa mga pabrika ug subdivisions, ilang mga panit ang gisapsapan ug gilansangan sa propaganda sa mga politiko ug mga negosyante, silay nalumsan pagsingo sa makahilong aso sa mga industriya ug transportasyon ug sila ang labing unang maligsan sa taphaw’ng mga plano sa mga namunoan kansang panglantaw kutob ra sa tumoy sa ilang ilong.