Palompon, Leyte — Inig tikyop sa kangitngit sa alas-6 sa gabii ang kinapusoran sa lungsod nga mamahimong higanteng barko tungod sa pagdungan pag-andar sa generators sa kabalayan, segun ni Nilo Paloma, nga usa sa nitabang namo pag-apud-apod ngadto sa gatosan ka bata sa mga pinaskohan nga natigom sa Kapamilya Relief Campaign.
Wa pay kuryente ang kinadak-ang bahin sa lungsod. Nasug-an sa Leyte V Electric Cooperative Inc. mao rang munisipyo, simbahan ug Rizal St. Klarong di na matuman ang unang pasalig sa Leyeco V nga pagpabalik sa kuryente karong Enero 1, 2014. Nangandam nang mga molupyo pag-inat sa pailob kay sa Marso 2014 pa ang sunod nga saad.
* * *
May bay sa daplin sa Taft St. dinhi nga way generator. Apan wa magngiob ang mga tagbay. Gikutayan sila og alambre alang sa usa ka bombilya gikan sa silingang bay nga may generator sa pikas nga bahin sa dan. Tapad nilang bay nga may generator sab nikutay og alambre alang sa ikaduhang bombilya.
Pagtinabangay ang gipakita sa mga Palomponganon sa unang mga adlaw human sa bagyong Yolanda. Dihang nihagsa ang tanang linya sa komunikasyon ug nababagan sa nangatumbang mga poste sa kuryente ug mga punoan sa kahoy ang tanang kadalanan paingon sa silingang mga lungsod, nagtinabangay sila paghawan sa mga agianan aron di na mabuwag gikan sa usa’g-usa.
* * *
Naningkamot ang mga opisyal sa Barangay Central 1 nga way bay nga magngiob. Maong gipaandar ang ilang generator gikan sa alas-6 sa gabii hangtod sa alas-6 sa buntag. Gikutayan og linya alang sa tagsa ka bombilya ang matag bay, gawas sa mga may generators.
Sa mga barangay nga ang mga opisyal way generators, pribadong mga indibiduwal ang nipaambit sa kahayag. Sa mga dapit nga di masug-an ang tanang kabalayan ang mga suga sa kadalanan maoy gipasiga. Human sa dul-an duha ka buwan nga way kuryente, mga molupyo dinhi nakat-on na pagtiwas sa mahinungdanong mga gimbuhaton sa adlawan pa.
* * *
Mga negosyante dinhi nga hingpit nga nagsalig sa kuryente nagsugod na pagdiskubre ug pag-edukar sa ilang kaugalingon sa alternatibong mga tinubdan. Nadasig sila sa kamapuslanon sa solar lights nga gipanghatag sa kabalayan. Gikuwenta na nila karon tagpila ang solar panels ug ubang sangkap pagmugna og solar energy ug kun makalahutay ba pagpalihok sa ilang Internet cafés ug ubang patigayon.
Wa hinuon kapugngi sa mga molupyo ang pagpanaway sa Leyeco V. Nipasangil sila nga bisan sa tanang tabang nga nadawat gikan sa electric cooperatives ug ubang kompaniya sa kuryente hinay ang pagpabarug sa mga poste ug paghusay sa mga alambre. Nanghinaot sila nga di mosamot kaluya ang Leyeco V karong napupos nang wa matuman nga deadline nga gipahamtang ni Energy Secretary Jericho Petilla.
* * *
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com