Inday Mira, ako pa nimo dili na nimo pautangon kanang kapuyo sa imong pag-umangkon, ni Carlosa, 60-anyos nga maid ni Mira. Pareho sila nga mga biyuda.
Nag-atbang sila sa lamesa. Nagdungan sila’g kaon og paniudto. Gisirhan lang una ni Mira ang iyang sari-sari store diin sila’ng duha ang maninda kun modaghan ang mga pumapalit. Sila na lang duha sa balay kay naglain na’g puyo ang duha ka anak lalaki ni Mira nga nangaminyo na.
“Ngano man?” ni Mira nga nagpakaaron-ingnon nga interesado maminaw sa intriga sa maid nga adik og tabi. Ang limit niya sa utang sa pag-umangkon, kutob ra sa P3,000 matag bulan. Karon, tungod sa pamugos sa pag-umangkon, nikabat og P3,500. Mura’g wa’y laraw nga mobayad. Unya magsige la’g utang.
“Nakadungog ko nga nagsige og galgal si Gina ngadto ni Peter nga ipahurot og gasto sa lulinghayaw ang binulan nga padala sa mama ni Peter,” matud ni Carlosa.
Nipunit og vegetable lumpia si Mira dungan sa pagpanghupaw. Kining iyang pag-umangkon nga si Peter, wa’y kalooy sa inahan niya nga nag-domestic helper sa Hong Kong aron lang makabuhi niya. Karon, nagdugang og buluhion si Peter. Nakigpuyo og babaye nga salin sa mga adik. May anak na sila ug liwat kaayo ni Peter.
Liwat kaayo si Peter sa iyang amahan nga maoy nakapaanak sa iyang mama Hilda, manghud ni Mira. Puwerte’ng tapulana ni Peter. Wa’y hilig nga manarbaho. Nagpabuhi sa inahan bisa’g may pamilya na. Napugos si Hilda og padala matag bulan og P20,000.
Sa niaging bulan, pagkadawat ni Peter sa kuwarta, gipagunitan niya ni Gina. Duha ka adlaw ra nila nga lulinghayaw. Hurot dayon. Puro iresponsable ang nagpuyo.
“Wa na man nako pautanga kay pabayaran una nako ang karaang balanse una sila makautang pag-usab,” ni Mira. “Dapat lang, Inday Mira kay nakadungog g’yud ko’s bagulbol ni Gina.”
“Unsa may iyang gisulti?” nagpakisusi si Mira sa katabang. “Niya pa, wa’ man gani ko nibayad sa utang sa akong igsoon nga kuwarenta mil, kana pa nga wa pa gani kaabot og diyes mil,” sugid sa tiguwang-katabang.
“Wa g’yud diay uwaw nang bayhana no? Baga g’yud og nawong!” matud ni Mira. “Kuwarta ra’y giapas kay abroad kuno ang inahan ni Peter,” ni Carlosa.
Nakapanglingo si Mira. Nalooy nga naghunahuna sa iyang igsuon. Nawad-an siya’g gana nga mopadayon og kaon. (Kataposan)