Panadtaran, San Fernando, Cebu
Dinhi sa balangay sa Dulom-Dag-om usa ra ka tawo ang ilang gikahadlokan ug kini mao si Dominic. Nahadlok sila sa kaisog ni Dominic nga dili gyud mahadlok mopatay. Dato usab siya kay ang tanang patigayon ug kabtangan sa adunahan niyang mga ginikanan anaa man kaniya ibilin isip bugtong anak.
Usa siya ka sundalo ug taudtaod nang migawas niini aron mao nay modumala sa mga patigayon ug negosyo sa namatay niyang mga ginikanan.
Usa ka adlaw may usa ka huramentado nga nagsige na lang og panigbas ug daghan na ang natigbasan ug diha gyu’y duha ka kinabuhi nga nakalas.
Ang naghuramentado didto mopaingon sa balay nilang Dominic ug tayming pud nga diha si Dominic nagbarog sa ilang gate. Kaingon nila’g ang armas ni Dominic maoy mohunos sa kinabuhi sa naghuramentado apan klaro gyud sa ilang mga mata nga ang mga tag-as nga kuko niini maoy mikuniskunis sa naghuramentado ug kini namatay diha-diha. Tungod niini, daghan nang mga estorya nga nanggawas sa baba sa iyang mga silingan nga si Dominic usa ka mangtas nga ungo.
“Ungo kana si Dominic, Brigida,†ni Agustina pa nga inahan ni Brigida. “Busa, ayaw na pagduolduol kaniya, likayi siya...â€
Mipahiyom si Brigida. “Ma, hasta pud ka motuo sa mga tabi-tabi sa mga tabian dinhi?â€
“May nakakita kun giunsa ni Dominic pagpatay ang naghuramentado nga didto paingon sa ilaha. Iyang gikuniskunis ug gitilapan pa kuno ang dugo niini,†daw mitaas ang tingog ni Agustina. Misaka si Arturo ang amahan ni Brigida. Kalma kaayo kining milingkod atbang kanila diha sa sopa. Mitan-aw si Arturo sa iyang asawa ug namulong, “Agustina, mahadlok ka diay og usa ka ungo?â€
“Kinsa man gong tawhana nga dili mahadlok og ungo nga mopatay ug mobalbal man kana sila og tawo,†medyo may pagka himalingka ang tingog ni Agustina.
“Wa ka diay mahibawo nga anak man ako sa usa ka mangtas nga ungo,†hinay nga namulong si Arturo, mora’g usa lang ka tiaw-tiaw ang gisulti ni Arturo apan gibati og kahadlok si Agustina.
“Ayaw gud pagsige’g pangumedya diha, Arturo,†mora’g nasuko si Agustina.
“Dili kini ako komedya, Agustina. Karong gabii inig subang sa takdol nga buwan tan-awa ako ninyo ni Brigida, mahimo akong usa ka dakong iro...†Ug misulod si Arturo sa ilang kuwarto ug natulog.
Tuod, ila gyung nasaksihan ang pagkahimong iro ni Arturo. Ug nakatuo na gyud sila. Dinhi may gipangutana si Brigida sa iyang amahan ug matud pa niini, “Pa, kay amahan man tika, ako nga imong anak, ungo pud diay...?â€
“Oo, sa sunod takdol mahimo kang usa ka iring itom,†hinay namulong si Arturo.
Tuod, sa sunod nga pagtakdol sa buwan midali si Brigida og adto sa mansion nilang Dominic ug didto sa tugkaran, sa may tanaman iyang nakita si Dominic nga nagbarog nga nagtutok sa bag-ong misubang nga buwan, ug dihang diha na siya sa duol ni Dominic kalit kining nahimong usa ka iring nga itom, ug dayon misunod pagkahimong iring si Brigida. Dinhi ubos sa takdol nga bulan, mabati ang ngiyaw sa duha ka iring nga nagkanayon, “ngiyawwwww, ngiyawwwwwww...Brigida, mga kaliwat diay kita’g ungo. Husto gyud diay ang akong paghigugma nimo kay nakita nako sa imong kalimutaw lihokang anino sa usa ka mangtas. Ngiyawwwwww... ngiyawwww.â€
Pagka-ugma sa buntag may hipalgang patay’ng lawas nga biktima sa balbal. (Kataposan)