MOTUO KA’G DILI (Matag Domingo) Panadtaran, San Fernando, Cebu
Naghinuktok si Pilo diha sa may kawayan nga lingkoranan ilawom sa nangka diha sa ilang tugkaran. Nabati na niya ang mga mananoy nga awit sa Pasko, apan alang kaniya usa ka masakit nga tiaw sa kapalaran ang nahitabo karon kaniya, Tiaw bay, gipotbol siya sa kompaniya nga iyang gitrabahoan kay nasuntokan niya ang ilang superbisor ug maayo kaayong pagka-pungag ang mga ngipon ug nadala gyud sa hospital. Ug wala na siya’y trabaho.
Kulob na ang iyang kaldero. Imbes Pasko na man unta kay karong gabii mao na man ang Noche Buena pero unsa may iyang mahimo, wala. Sakit hunahunaon kay wala siya’y ikahatag nga Christmas presents sa iyang asawa ug anak.
Bisa’g tulo lang sila kay usa ra may ilang anak ni Marina apan sakit gyud nga palandongon kay kana gong higayona, mao ang panahon sa paghandum sa pagkatawo sa Manunubos sa kalibotan, ang batang Hesus. Unya may nabati siyang tingog sa iyang luyo. Iyang gilingi ug maoy mibantang kaniya si Delfo maoy tag-iya sa dakong kalubihan sa atbang nga naglawod lang sa kalapad.
“Sayod kong naguol ka, Bay. Kay wala kay mahimo ron sa Noche Buena. Pero, ayaw lang kaguol bay Pilo, kay may Pinaskohan kong ihatag nimo,” mikidlap ang tinan-awan ni Delfo. “Pero, dili dinhi sa inyo, adto ko kini ihatag didto sa among balay. Adtoa lang unya ko didto karong gabii, bay Pilo, kay seguro ka gyung malipay ug hasta ang imong asawa ug anak, dad-a pud.”
“Apan, bay Delfo...” ingon sa nagpanagana si Pilo.
“Basta kay mao na to...” ug milakaw dayon kini. Dato kini si Delfo, ug ang iyang mga ginikanan tua sa Bohol -- sa usa ka isla. Ug mao say dato didto. Pero, ingon sa nagpanagana si Pilo kay tungod sa tabitabi nga kini kuno si Delfo may gibalbal na. Dili kuno taga dinhi sa ilang baryo. Pero tabitabi man lang gud kini, ug ang tabi dala lang sa tabian o libakira nga tawo o babaye.
Tuod, gisultihan ni Pilo ang iyang asawa, ug wala kini mosupak. “Aw, mao man kaha kana pa nga hatagan ta’g Pinaskohan. Dato gud na si Delfo, basin og hatagan ta’g kuwarta, Pilo, gawas sa mga pinutos...” ug mipahiyom si Terya nga iyang asawa.
Daghan nang mga tawo pag-abot nila ni Pilo sa dakong balay ni Delfo. Wala makaila sila si Pilo sa mga bisita ni Delfo. Ug pagkakita ni Delfo kang Pilo, miduol dayon kini kanila. Gidala sila niini sa sala ug gipakaon sila sa mga lamiang mga pagkaon.
“Maayo kay wala ko nimo pakyasa, Pilo,” ni Delfo pa. “Dali kuyog nako sa akong kuwarto. Ibilin lang dinhi ang imong asawa ug anak...”
Misunod dayon si Pilo. Didto sa sulod may gihatag si Delfo kang Pilo nga mora’g usa ka librito. Unya miipis og usa ka mahalong bino si Delfo ug gipainom si Pilo. Nanginit ang lawas ni Pilo nga mora’g migaan.
“Pilo, karong Paskoha, mao ang pinaka-malipayon nga Pasko sa imong kinabuhi uban sa imong pamilya, kay kanang librito nga akong gihatag nimo, makatabang kaayo na nimo. Matag basa mo may motungha nga mga kuwaknit o di ba mga ilaga o di ba mga sigbin nga motabang nimo sa pagpangita og salapi. O, sige, pamauli na mo...ug mahimong molupad ka na ug ang imong asawa imong dad-on sa imong paglupad ug hasta ang imong anak nga babaye...he, he, he...” ug milanog ang katawa ni Delfo sulod sa lawak. Tuod, sa Noche Buena, buhong si Pilo ug ang iyang asawa’g anak sa mga pagkaon ug duna pa sila’y daghang kuwarta. Sa silong naningog ang ilaga ug mga sigbin. (Kataposan)