Maayong Pasko” ni Delia nga mapahiyomon ngadto sa iyang nakatupad og lakaw sa karsada dapit sa wala nga si Esper. Nagkadungan sila’g gawas sa Holy Family Parish human nitambong og Misa de Gallo.
Managsilingan sila, managhigala og kababata. Mga dalaga pa sila. Naglakaw lang sila kay duol ra, kapin kun kulang tunga sa kilometro ang gilay-on sa ilang mga balay gikan sa simbahan. Wa pa nisilang ang adlaw. Ug bugnaw pa ang hoyuhoy. Apan medyo may dili bugnaw og buot.
“Hmmph! Unsay nakaayo sa pasko?!” ni Esper sa malagoton ug pinabundak nga tingog. Nagmug-ot og isog ang tinan-awan sa nauna. Nakalitan si Delia. Wa siya magdahum nga may kasuko niya ang silingan.
“Unsa may sala nako nimo? Nga nasuko ka man nako?!” nakapangutana si Delia. Nahanaw ang pahiyom.
Daw sila ra ang tawo sa karsada. Kay ang nagsunod nila gikan sa simbahan, distansiya pag singkwenta metros.
Bisa’g nagduda na si Delia sa hinungdan sa kasuko ni Esper, iya lang gihapong gisuta aron masayod siya’s tinood gikan gyud sa baba sa silingan. Ig-agaw ni Esper si Lita, biyuda nga kanhi housemaid sa balay nilang Delia. Ang importanteng trabaho ni Lita ang pag-atiman sa amahan ni Delia nga si Terio, tiguwang na, dugay nang biyudo ug hapit na angu-anguha. Pinadalhan ang tiguwang og kuwarta matag bulan sa manghod ni Delia gikan sa Amerika.
Naminyo og Amerkano si Gina ug nakatrabaho isip receptionist sa dakong hotel sa Kansas. Duna na may gimintin nga tambal ang tiguwang para sa dayabitis, hayblad ug artraytis.
Si Delia may sari-sari nga tindahan sa ilang balay. Kun may lakaw sa Delia sama sa pagpangompra, pagbayad sa bayranan sa tubig, telepono ug kuryente ug pagpa-tsek ap sa doctor kang Noy Terio, si Lita ang mahibilin sa iyang tindahan. Dalang pangusina, panglaba ug panglimpiyo sa balay ang trabaho ni Lita. Dos mil pesos iyang sweldo matag bulan. Dunay sala si Lita. Maong gipapahawa nilang Delia ug Noy Terio. Apan ang ilang gipalakaw nga istorya, nibiya lang si Lita ug nibalhin og laing amo kay may nitanyag og mas dakong sweldo.
“Mahimo ba imo kung sultihan sa hinungdan kun nganong nasuko ka nako?” insister og pangutana ni Delia sa silingan.
“Imo diay’ng gitaktak sa trabaho si Lita. Dili diay tinood nga nibiya sa inyo!” pinasukmat nga tingog ni Esper. Niurong og lakaw.
“Kinsa may nahibaw-an nimo?” ni Delia. Niurong sab.
“Si Lita mismo. Naghilak siyang nisulti nako nga luyo sa iyang pag-antos pagserbisyo ninyo bisag gamay siya’g sweldo, mao nay inyong gibalos niya” ni Esper.
“Natural nga kun siya’y misulti, di niya isulti tanang tinood. Aron molutaw nga siya ang husto. Ug kami ang sayop nga nipapahawa niya” ni Delia.
“Unsa man diay tinood hinungdan nga gipapahawa siya?” ni Esper.
“Nakasala siya. Apan gipasaylo na” ni Delia.
“Kun gipasaylo pa siya, gipabalik unta siya’g trabaho?” ni Esper.
“Gipasaylo siya. Kay kun wa pa pasayloa, ipapriso gyud unta siya ni Tatay Terio!” dugang ni Delia.
“Unsa man gud diay iyang sala?” ni Esper.
“Gipadad-an siyang Gina og advance unom ka bulang sweldo sa miaging tuig. Unya gidawatan lang gihapon niyang tiguwang nga limot na, og sweldo sulod sa unom ka bulan nga gibayran siya’g advance. Doble iyang sweldo” ni Delia. Nakapanglingo si Esper.
Nipadayon og lakaw kay duol na ang duot sa katawhang gikan sa simbahan. Niabay sab si Delia.
“Angay sab gyud diay’ng taktakon bayhana. Maayo gani wa ninyo ikiha” ni Esper.
“Mao lagi nga gipasaylo lang namo. Apan wa na namo pasigiha og trabaho aron di madugangan iyang sala” ni Delia
“Sorry ha? Nasuko hinoon ko nga way basihan” ni Esper. Nakapahiyom na.
“Ok lang. Inosente ka man sa tinood. Apan niingon man ko nimo ‘Maayong Pasko’? Unsa may imong tubag” ni Delia.
“Wa lagi ko’y ikahatag nimong regalo” ni Esper nga maulawon.
“Ingna lang ko ‘Maayong Pasko sab.’ Kay ang pag-ingon sa tawo ngadto sa iyang isig ka tawo nga Maayong Pasko, dili man gyud aron pagpangayo’g regalo. Kun dili, panghinaot lang nga malipayon siya karong paskoha ug sa tanang umaabot nga katuigan, ug maayo siya’g panglawas ug way problema” ni Delia.
“Maayong Pasko sab nimo, Del” ni Esper. Nitunol sa iyang toong kamot aron molamano sa higala. Gidawat sa nauna ug nagkinataw-anay sila. (Kataposan)