CEBU, Philippines — Sayo siya nga nakat-on sa pakiglimbasog sa mga problema ug pagpangita og panginabuhian gumikan sa kalisod sa ilahang pagpuyo sa bata pa siya. Apan bisan pa man, mapasalamaton gihapon siya kay wala gyud sila pasagdi sa Ginoo ug nilampos gyud siya taliwala sa mga kalisdanan.
Siya mao ang bombero nga kalit nga nag-viral sa Facebook human gi-interview nga live sa Banat News atol sa pagkasunog sa usa ka department store dinhi sa Sugbo sa miaging buwan. Apan dili lang siya gwapo nga pagkagubtan gyud sa mga babaye, kun dili puno sab siya sa mga dalaygon nga mga hiyas isip bombero ug mahigugmaong bana ug amahan ngadto sa iyahang asawa ug anak.
Siya ug walay lain mao si Fire Sr. Insp. Paul Patrick Laude, 27 anyos, minyo ug adunay usa ka anak.
Sa wala pa hingpit nga nahimong bombero, dili lalim ang kalisdanan nga nasinati ni Paul sa bata pa siya. Ikatulo siya sa lima ka managsuon sa dispatser nga amahan ug sa private school teacher nga inahan. Nagdako si Paul didto sa Carcar City ug didto siya sa St. Catherine’s College nagtungha sa elementary.
Aron, makatabang sa ilang panginahanglanong pinansyal, namaligya siya og mangga sa tunghaan.
“Patago lang gud nga pagpaninda,diskarte para makakaon ug makabalon,”angkon pa niini,” butyag pa niya sa interview sa online show sa Banat News nga MARKado.
Giasoy sab niini nga adunay nag-sponsor kaniya sa pag-eskwela didto sa pribadong tunghaan maong nakatungha siya didto.
Nigradwar siya sa elementarya ug nakaangkon og scholarship sa high school sa University of San Jose Recoletos isip varsity player sa volleyball. Tungod sa maong pribilihiyo, libre na siya sa matrikula. Sa sinugdanan, matag adlaw siya mupauli sa dakbayan sa Carcar sanglit atimanon sab niya iyang inahan nga may gihambin nga balatian niadtong panahona. Alas 11 sa gabii na siya makabyahe pauli sa Carcar gumikan kay aduna siyay praktis sa volleyball. Apan wala magdugay, gikaloy-an siya sa ilang school principal ug didto na gipapuyo niini.
“Very supportive ra sab ang teachers ug principal ug gi-adopt gyud ko sa ilahang balay para dili lang ko ma-late,” suma pa niya.
Ug kon sa elementary, mangga iyahang baligya, sa high school, chicharon na sab iyahang ipanghagad sa mga kauban aron aduna siya’y pamilite ug pampalit og pagkaon ug projects.
Wala nagpaapekto si Paul sa pagsulay nga nisuway pagpahuyang kaniya ug nigradwar gyud sa high school. Nagtinguha siya nga mukuha og hotel and restaurant management nga kurso kay mao kini muhaom sa iyang schedule isip varsity. Apan gitambagan siya sa iyahang maguwang nga mosuway pagkuha og exam sa Philippine National Police Academy (PNPA), ug bulahan nga nakapasar niadtong 2009.
Upat ka tuig ang training didto sulod sa PNPA aron hingpit ka nga mamahimong pulis. Apan dili matod pa sayon ang kinabuhi didto sa Academy.
“Ang kontra nimo imong kaugalingon. Na-culture shock ko kay sa gawas, pwede ra ta maka-text ug makagawas kung kanus-a nato gusto pero didto kay dili gyud.
Physically demanding sad ang mosulod sa PNPA,”dugang pa niini.
Ang tulo ka tuig sa PNPA nakapokus sa police training ug ang nahabiling usa ka tuig mao na ang pagbansay sa gipili nilang padulngan human sa graduation. Ang gradwado sa academy mamahimong motrabaho sa PNP, BJMP ug BFP. Sa kaso ni Paul, wala siya nipili sa PNP ug naningkamot siya nga makasulod sa BJMP o BFP sanglit niya pa, lisod makasulod sa duha ka mga ahensya kay gamay ra ang slot niini ug gikinahanglan kini og dagko nga grado.
“Dili ko ganahan sa PNP kay di gyud ko ganahan mogunit og pusil, dili gyud ko ganahan og violence,” niya pa.
Nasulod sa Bureau of Fire and Protection kon BFP si Paul ug nitapos niadtong 2013. Una siyang nadistino sa national headquarter sa BFP didto sa Manila. Ug didto sab sila nagkakita og balik sa iyahang asawa karon nga si Anne kinsa una niyang nakita didto sa sulod sa Crame sa nagtungha pa siya sa academy. Gisugo matod pa siya sa iyahang senior nga magpakuha’g hulagway ngadto ni Anne kinsa star player sa volleyball sa BFP Team kaniadto.
Gikan sa Manila, nadistino si Paul dinhi sa Sugbo sa nagkalain-laing fire stations hangtod nga nahimo siyang Fire Sr.Insp. sa BFP Region VII.
Dili matod pa sayon ang trabaho isip bombero kay kinahanglang makamao sab ka mo-drive ug dapat taas ka og resistensiya aron kon naay sunog dili ka dali nga maluya.
Nakasuway matod pa siya nga nalabayan siya og lingkoranan sa usa ka tag-iya sa giresponde nilang nasunog nga balay kaniadto.
“Nasuko siya kay wala nako gihatag ang hose niya kay ganahan siya nga unahon og palong ang ilaha. Dili gyud na namo ihatag kay imong depensaan ang imoha rang balay, kung magkanya-kanya unsaon pagsulbad sa problema,”pasabot pa niya.
Dinhi gipaambitan niya iyahang sekreto sa pagdala sa iyahang mga tawo isip ilahang senior.
“Nakat-onan nako sa academy nga aron mapasunod nimo ang usa ka tawo, naay tulo ka stages: Una kay FEAR,sa uniform service dapat naay punishment aron mosunod sila nimo . Ikaduha kay RESPECT, respetohon ka nila kay boss ka nila maong mosunod sila. Naa say bonding but dapat naay gap. Ug last kay dapat mobuhat sila nga naay LOVE,” matud pa niya.
Usa sa gipaningkamotan gyud niya mao ang pagdisiplina gyud sa mga tawo sulod sa ilahang organisasyon. Gikinahanglan matod pa kini aron mamintinar ang nindot nga dungog sa BFP.
Sa pagkakaron, aduna na siyay usa ka anak . Ug kanunay niyang hangyo sa iyahang asawa nga kanunay siyang iampo aron magpabilin siyang matinud-anon nga bana ug mahilayo sa mga tentasyon.
Niadtong tuig 2008 nipanaw na iyahang inahan maong bisan nga naminyo na siya, gitabangan gihapon niya iyahang mga manghod sa pagtungha sa kolehiyo. Miangkon si Paul nga sa tanan niyang masugatan nga problema, ang pag-ampo ra gyud ang iyahang kadangpan.
Ug kon mamatay na siya, buot siyang mahinumduman sa iyahang pamilya ug mga tawo isip usa ka “disciplinarian.” (BANAT NEWS)