CEBU, Philippines - Ang mga opisyal sa non-government organization (NGO) ug mga sakop sa business sector gitakdang mopahigayon og Forum karong Marso 6, 2009 diha sa Waterfront Hotel Lahug sa pag-edukar sa publiko bahin sa isyu sa Global Warming, krisis sa ekonomiya, ug pagdaginot sa enerhiya.
Kagahapon sa buntag sila si Rene Alburo, Project Area Coordinator sa United States Agency for International Development (USAID)-Energy & Clean Air Project (ECAP), Vince Cinches, Executive Director sa Central Visayas Fisherfolk Development Center Inc. (FIDEC Inc.) ug Efren Pelaez Jr., presidente sa Mactan Chamber of Commerce maoy mga guest speaker sa gipahigayong 888 Forum diha sa Waterfront hotel.
Karong Biyernes atol sa gitakdang forum nga gitakda gikan sa alas 8:00 sa buntag hangtod sa alas 3:00 sa hapon, maoy tukion ang bahin sa hydro power uban sa mubong presentasyon nga ipahigayon kabahin sa solar energy.
Gibutyag ni Alburo nga usa sa dakong kakuhaan sa enerhiya mao ang “biogas” nga naggikan sa hugaw sa tawo ug mga hayop.
Nasayran gikan sa mga batid niini, nga kung ang maong mga hugaw ma-convert ngadto sa enerhiya daghang problema ang masulbad niini.
Pipila sa mga dapit ning lalawigan sa Sugbu nga may mga natukod na nga “biogas digesters” mao ang barangay Tayud, sa lungsod sa Consolacion diin ang maong teknolohiya gigamit nila karon sa ilang “thermal application” para sa negosyo nilang itlog.
Kaniadto mokonsumo og 600 ka litrong krudo kada adlaw ang makinang gigamit sa nahisgutang lugar sa wala pa matukod ang ilang biogas system apan karon wala sila magpalit og krudo, matud pa ni Alburo.
Base sa pagtuon, nasayran nga mokabat ngadto sa 40 porsiyento ang madaginot nga enerhiya kung hugtanon lang ang pagsagop sa mga epektibong pamaagi sa pagdaginot niini, dugang ni Alburo.
Sa laing bahin si Cinches nagkanayon nga sa ipahigayong forum karong Biyernes tukion usab ang solusyon sa Global Warming.
Si Pelaez sa iyang bahin, mibutyag nga usa sa problema karon sa Mactan mao ang pagpanaktak og mga empleyado sa mga kompaniya ilabi na diha sa Mactan Export Processing Zone.
Matud niya nga sa ulahi nilang pakisusi mikabat ngadto sa 60,000 ka mga regular nga kawani ug kaswal ang nanarbaho sa tulo ka export processing zone diin 45,000 niini ang naa sa MEPZ 1 ug 15,000 sa MEPZ 2 ug 3.
Ang mga dagkong kompaniya sa MEPZ nagsugod og panaktak sa ilang mga kaswal nga kawani sukad pa sa ulahing quarter sa milabay’ng tuig.
Apan base sa record sa Department of Labor and Employment (DOLE) ang nakatala pipila lang ka mga kawani ang nataktak sa trabaho tungod kay dili man iapil og report ang mga kaswal nga natangtang sa trabaho, sumala ni Pelaez.
Karong umaabot nga Biyernes tukion usab ang mga pamaagi sa pagpugong sa maong problema , dugang pa ni Pelaez. - BANAT NEWS