Akong mga katagi-nasud,Nagbarug ko karon dinhi nga nahinuklog sa tahas nga atong giatubang, mapasalamaton sa pagsalig nga inyong gihatag, ug naghunahuna sa mga sakripisyo sa atong katiguwangan.
Kap-atan ug upat na ka mga presidente ang nakapanumpa. Sa mga pung nga gilitok atol sa taob sa kaabunda ug ayaay sa kalinaw. Apan dunay mga higayon nga ang panumpa gihimo taliwa sa bagang mga dag-om ug bangis nga mga bagyo. Ning mga higayona, ang atong nasud nagpadayon dili tungod sa katakos o panglantaw sa mga naghupot sa tag-as nga katungdanan, kon dili tungod kay ang katawhan nagpabiling matinud-anon sa mga mithi sa mga nag-una nato ug nagtamod sa atong batakang mga balaod.
Mao ni ang nahitabo niadto. Mao sab ni ang angayng mahitabo ning atong henerasyon.
Way mosukwahi nga nia kita taliwa sa krisis. Ang atong nasud nakiggubat sa lapad nga gaway sa kabangis ug kasilag. Ang atong ekonomiya nahuyang, sangpotanan sa kahakog ug pagpabaya sa pipila, ug tungod usab sa atong kapakyas pagpangandam alang sa bag-ong panahon. Mga panimay nahanaw, mga trabaho napapas, mga patigayon nahugno. Ang pagpatambal labihang mahala; kasagaran sa atong mga tulonghaan napakyas; ug ang matag adlaw naghatag og dugang timaan nga ang mga paagi sa atong paggamit sa enerhiya nakapalig-on sa atong mga kaaway ug nakahulga sa atong planeta.
Mao ni ang mga timailhan sa krisis, nga nabantang sa mga pagtuon ug mga numero. Mas lisod sukdon apan sama kamahinungdanon mao ang nagkahanap nga pagsalig sa katawhan--ang nagngutngot nga kahadlok nga ang pagkahagsa atong nasud di na kalikayan, ug nga ang atong mga anak angayng mopaubos nang daan sa ilang mga pangandoy.
Karong adlawa, ako moingon ninyo nga ang mga hagit nga atong giatubang tinuod. Lisod sila ug daghan. Di sila sayon nga sagubangon, ni sa mubo lang nga panahon. Apan hibaw-i, akong mga katagi-nasud--mabuntog nato sila.
Ning adlawa, nagkatapok kita kay atong gipili ang paglaom batok sa kahadlok, ang kahiusahan batok sa panagsungi.
Ning adlawa, nia kita pagtapos sa way hinungdan nga mga yangungo ug bakak nga mga saad, sa tinulisokay ug nalawos nang mga pagtuo, nga sa labing dugayng panahon nakatuok sa atong nasud ug katawhan.
Nagpabilin kita nga batan-ong nasud, apan segun sa balaang kasulatan, ang panahon niabot na pagpadaplin sa taphaw nga mga butang. Ang panahon niabot na pagbanhaw sa atong malungtarong diwa; pagpili sa mas maayo natong kasaysayan; pagpadayon sa bililhong gasa, sa dungganan nga ideya, nga gisumpay gikan sa usa ka henerasyon ngadto sa sunod; ang saad sa ginoo nga ang tanan managsama, ang tanan gawasnon ug ang tanan may kahigayonan pagbugtaw sa hingpit nga kalipay.
Sa pagpatigbabaw sa kabantogan sa atong nasud, atong sabton nga ang kabantog di hinatag. Kinahanglan kining dag-on. Ang atong panaw di pagpanglaktod, ni pagpaundayon lang. Ang atong gisubay di ang dan alang sa mga talawan--nila nga mopalabi sa kalingawan kay sa paghago, o mopahimus lang sa katigayonan ug kadungganan. Atong gisubay ang dan alang sa mga mangahas pagsuway sa bag-ong mga butang, sa mga nagkugi, sa mga nag-umol--pipila nila inila apan ang kasagaran wa mailhing kalalakin-an ug kababayen-an nga namuo, nga maoy nibaswat nato paglatas sa taas, kutas, batuon nga agianan paingon sa kalamboan ug kagawasan.
Alang kanato, ilang giputos ug giilok ang pipila nila ka kabtangan ug gilatas ang kalaworan pagpangita og bag-ong kinabuhi.
Alang kanato, nagtukaw sila sa mga pabrika, namuyo sa mga umahan, nag-agwanta sa mga pagdagmal ug panaugdaog ug nagbugwal sa pansil nga yuta.
Alang kanato, nakig-away sila ug namatay sa mga natad sa panggubatan.
Sa daghang mga higayon, ang atong katiguwangan nakigbisog ug nagsakripisyo ug nag-ugmad hangtod nga nagdugo ang ilang mga kamot aron lang makaangkon kita og mas maayong kinabuhi. Ilang nakita ang atong nasud nga mas dako kay sa kinatibuk-an sa tagsa-tagsa nato ka mga pangandoy; mas dako kay sa panaglahi sa pagkatawo, katigayonan o kahugpongan.
Mao ni ang panaw nga atong gipadayon karon. Nagpabilin kita nga labing adunahan, labing gamhanan nga nasud sa kalibotan. Ang atong mga mamumuo nagpabiling sama kakugihan sa wa pa magsugod ang krisis. Ang atong mga panghunahuna nagpabiling sama kalantip, ang atong mga abot ug pangalagad nagpabiling kapuslan ug gikinahanglan sama sa niaging semana, sa niaging buwan o sa niaging tuig. Ang atong katakos nagpabilin nga wa maibani. Apan ang atong panahon sa buta nga pagpanalipod sa hiktin natong mga panglantaw--kanang panahona nilabay na. Sugod karong adlawa, kinahanglan tang mobarug, mamapha sa abog, ug magsugod na usab sa pagpaningkamot pag-umol pagbalik sa atong nasud. (To be continued)