Nalito sa titulo

Ang lupang sangkot sa kaso ay nasa Manila at sakop ng TCT 196082 na nasa pangalan ng magkapatid na Romy at Gary. Inuupahan ni Berto ang lupa pero interesado rin siya na bilhin ito. Kaya para maibenta ang lupa, gumawa ng kasulatan ng bentahan ang magkapatid pabor sa mag-asawang Danny at Mila na mga magulang ni Berto at ang lalaki naman ang nagbigay ng pambayad. Pagkaraan, inutos ni Berto kay Linda na asikasuhin ang paglilipat ng titulo. Ginawa ito ni Linda at nagkaroon ng titulo (TCT 271840) sa pangalan ni Berto pagkaraang mabayaran ang mga gastusin sa pagrehistro at paglilipat. Ibinigay ni Linda ang titulo kay Berto.

Pagkalipas ng isang taon, isang grupo na may hawak na panibagong titulo (TCT 196082) na may taglay na tatak ng sangla (real estate mortgage) at SPA (special power of attorney) ang dumating at nagsagawa ng inspeksiyon sa lupa. Agad pumunta si Berto sa Register of Deeds para imbestigahan ang titulo na binigay ni Linda. Lumalabas­ na peke ang titulo. Sa pagsasagawa ng mas masusing imbes­tigasyon, napag-alaman ni Berto na gumawa ng SPA ang magka­patid na Romy at Gary pabor sa isang taong nagngangalang “Mila” na diumano, umutang naman ng P800,000 kay Nita gamit ang pangalan ng magkapatid. Para makuha ang pera, gumawa ng kasulatan ng sangla si Mia gamit ang titulo ng magkapatid. Nang hindi sila makabayad sa utang, inilit ni Nita ang lupa.

Para protektahan ang kanyang interes, kinasuhan ni Romy si Nita para mapawalambisa ang SPA at REM at pinasosoli ang TCT 196082 dahil hindi raw totoo na gumawa ng SPA ang magkapatid pabor kay Mila. Sa paglilitis, gina­wang testigo ni Romy ang magkapatid na nagpatunay na wala silang gina­wang SPA. Pati si Mila ay tumestigo na walang SPA na ginawa ang magkapatid pabor sa kanya.

Ibinasura ng korte ang reklamo ni Romy at dineklara na hindi naman napatunayan ang pagpeke dahil walang ebidensiya at napatunayan na “mortgagee in good faith” si Nita. Wala siyang alam na anunsiyo sa pagkakasangla o pagbebenta sa titulo. Kinatigan ng Court of Appeals ang hatol. Tama ba ang RTC at CA?

Ayon sa Supreme Court, nagkamali sa pagsusuri ng katotohanan ang RTC at CA sa kanilang hatol dahil kontra ito sa mga dokumento at ebidensiyang nakalap. Kaya nararapat lang na pag-aralan muli ang kaso. Sa pag-aaral ng SC ay magkakaiba ang mga pirma sa kasulatan ng bentahan, kasulatan ng sangla (REM) at SPA na ginawa ng magkapatid. Kinumpirma ito nina Romy, Gary at Mila sa kanilang testimonya sa korte. Kaya malinaw na mali ang naging desisyon ng RTC at CA na walang basehan para ikumpara ang mga pirma pati hindi na raw kailangan ang tinatawag na “handwriting expert” samantalang ang mga taong sangkot na mismo ang mahigpit na tumatanggi sa mga pirma.

Hindi rin maituturing na “mortgagee in good faith” si Nita. Hindi naman siya ang direktang kausap at kasama sa transaksyon  ng may-ari ng titulo. Dapat ay mas mataas na pag-iingat at pangangalaga ang ginawa niya nang tanggapin niya ang sangla. Pero hindi niya inimbestigahan ang lupa. Kahit naroon si Berto ay hindi man lang nag-abala si Nita na alamin kung ano ang tunay na papel ni Berto. Kung tutuusin ay madali lang para sa kanya na imbestigahan ang lupa para malaman na mga magulang ni Berto ang rehistradong may-ari nito. Pati ang magkapatid ay tumestigo na agad nilang binigay ang titulo kay Berto nang matanggap na nila ang kabayaran sa lupa. Dapat lang na baliktarin ang desisyon ng RTC at CA at utusan ang Register of Deeds na burahin ang SPA at REM saka ipag-utos na isoli ni Nita ang TCT 196082 (Yabut et. al. vs. Nachbaur, G.R. 243470, January 12, 2021).