Alas singko sa buntag. Nakadungog na sab si Allan og linagobo sa bola sa basketbol sa espaltadong sawog sa basketbolan di layo sa iyang balay. Dapli’g karsada iyang balay. Tabok sa karsada ngadto sa silangan nahimutang ang basketbolan sa baryo Jivaro. Inig karal sa ring sa goal sa basketbolan ug lagobo sa bola sa espalto, makamata dayon siya.
Mobangon na lang sab siya. Ug mohinay’g gawas sa lawak, dayon ngadto sa pantawan sa ilang balay. Maglantaw na lang siya ni Efren nga magbasketbol nga mao rang usa. Usa ka oras ug tunga ngadto’s duha ka oras ang ehersisyo ni Efren nga magdribol sa bola sa tabuktabok sa duha ka goal sa basketbolan.
Naibog ug nasina si Allan nga naglantaw ni Efren nga daw pareha ra’g pangidaron sa nauna nga sobra sayisinta. Unya lagsik pa si Efren ug piskay pa tan-awon si Allan daghan nang gipamati sa lawas sama sa dayabitis, hayblad ug artraytis. Di na siya ganahang maglakawlakaw kay dali ra siya kapuyon ug manakit iyang mga lutahan ug kaugatan. Duna siya’y mga gimintin nga tambal nga si Delia iyang kapikas maoy tigpatumar niya. Sila nalang duhang magtiayon nagpuyo sa ilang balay. Kay ilang bugtong anak nga si Jovere minyo na ug naglain nag puyo. May gamay silang negosyo nga sari-sari nga tindahan sa ila rang balay.
Si Efren usa ka CPA nga matud pa niya semi-retire kay iyang mga anak mga professional na ug wa na magsalig sa ginikanan kay maayo nag mga trabaho. Si Marivel nga gradwado’g BS Psychology, head sa HRD sa Green Meadow Corporation. Si Norelyn nga Interior Designer, nakasulod sa usa ka dakong Architectural firm sa dakbayan.
Hapit na alas siyete pag-undang ni Efren og itsa-itsa og bola.
“Biliba gyud nako nimo bay Efren!. Sa akong banabana, mga tuig na man ka nga hapit kada adlaw magbasketbol!” ni Allan paglabay ni Efren duol sa ilang pantawan.
Mga tulo ka balay sa unahan ang distansiya sa balay ni Efren.
“Primerong semana sa Disyembre sa niaging tuig nagsugod ko. Karon hapit na sang Pasko” ni Efren nga natum-og na sa singot. Niurong.
“Maayo man ka kay wa ka may sakit. Ako daghan nag gipamati” ni Allan sa masulob-ong tuno.
“Unsay wala?. Mao bitaw’ng gibatasan nako ang pag-eksersayis aron maminusan ang sakit” ni Efren. Nagsipit sa bola ubos sa toong ilok.
“Unsa man diay imong sakit?” ni Allan. Naisang kilay.
“Diabetes, hayblad ug artraytis!” ni Efren.
“Buanga god. Mora ka man lagig way sakit tan-awon!” ni Allan.
“Kasagaran god sa atong pagkaon, mao ray maghatag sakit nato. Ako nibiya na sa tanang kontra sa akong mga sakit. Nibiya na sab kos mga tambal gimintin,” ni Efren.
“Mao ba? Pareha ra man tag sakit. Unya gamintin man ko’g daghang tambal” ni Allan.
“Ang tambal, bisag way side-effect, maghimo lang gihapo’g laing sakit sa lawas. Kay tanang tambal nga mosulod sa atong ginhawaan, moagi sa atay. Salaon sa atay. Kun sigi tag tomar og tambal, moabot ang higayon nga madaut atong atay,” ni Efren. Nagbarog sa kilid sa koral nga kawayan.
“Kuyawa god” ni Allan.
“Di ba dunay panultion nga prevention is better than cure? Mao nay akong pilosopiya ron.Likayan nako tanang makapasuol sa akong hayblad, dayabitis ug artraytis. Utan ug isda na lang akong kan-on. Wa nay alcohol o beer. Wa nay tam-is nga pagkaon o ilimnon,” ni Efren.
“Paita sab ana. Maayo kay kaagwanta man ka!” ni Allan.
“Nindot pa kaayong kalibutan puy-an bisa’g may mga problema. Busa giagwanta ko lang nga wa na koy pagkaong lami,” ni Efren.
“Grabe god” ni Allan.
“Kasagaran sa laming pagkaon, hilo man sa lawas,” ni Efren.
“Sa imong pag-ehersisyo, di ba nagsugod ka lag balig diyes minutos? Unya nahimong trayenta minutos. Dayon usa ka oras. Karon duha na hapit?!” ni Allan.
“Mao na. Ikaw kun gusto kang mabaskog og balik, biyai imong tambal. Kontrol sa kaon ug inom. Unya pag-ehersisyo sama nako. Dili maayo nang sigig kaon og baboy kay gasalig sa tambal. Dili maayo nang sigi gihapo’g inom og beer ug soft drinks kay gasalig sa tambal,” ni Efren dayong hinay’g lakang pauli.
“Unya sakit man akong tiil?” ni Allan.
“Mahanaw ra nang sakit. Hinayhinay lag lihok. Magsugod lang kag lima ka itsa sa bola, kada-adlaw dungagag usa. Sa usa ka tuig pila na na ka itsa?’ ni Efren dayong senyas nga mouli na.
Pagkasayong buntag sunod adlaw, nag-abot na sila sa basketbolan. (Kataposan)