Filipino tobacco smokers starting at very young age

Headline kini sa usa ka artikulo gikan sa akong mga clippings pinitsahan og June 17, 2003 (PDI), sinuwat ni Belle Y. Bondoc, nga matud pa, “In the Philippines smoking is acceptable. This is why despite the anti-smoking lobby and mounting proof of tobacco’s health risks, the number of young smokers are still rising.”

Ambot kon mao ba gihapon kining maong sitwasyon karon, nga akseptado sa atong nasud, ang pagpanabako, despite sa giingon nga makakadaot kini sa panglawas sa tawo, lakip ang atong kabatan-unan,

Every now and then, ato silang makita, ug sa mga sugilon sa uban, ang mga teenagers, nga sa tumang kalipay, moyupyop sa sigarilayo, samtang ang uban mohingos sa rugby, pagdugang sa ilang kalipay.  

Niadtong panahona, matud pa, “the government earned some P21.4 billion from tobacco, but spent almost P42 billion for the medical care of smokers.” Alkanse, kon negosyo ang hisgutan.

Ania pa, “The World Bank reports that the smoking prevalence among children in urban areas is 30 percent. By the time they are adults, they are likely to be heavy smokers. Roughly 90 percent of adult smokers were confirmed tobacco users before the age of 18.  

Dugang pa, “Cigarette smoking is incredibly detrimental to health, causing or increasing the risk of numerous diseases, including cancer and COPD, kon coronary artery and cerebrovascular diseases,   heart disease, and lung diseases, and significantly impacting nearly every organ in the body.”

Practically, ang pagpanigarilyo maka-apektar hapit tanang organ sa lawas sa tawo. Nasayod kita niini, ingonman silang mga heavy smokers, apan lisud gayud ang pagbiya sa pagpanigarilyo, bisan pa sa mga sakit nga gidala niini, sama sa lung cancer, coronary heart disease, stroke, ug ubang smoking-related nga mga sakit.

Apan lagi, lisud, if not impossible, to quit smoking. Hangtud nga ang ubang heavy smokers, nangomedya nga mas sayon kono ang pagbiya sa asawa, kay sa sigarilyo. What a bad joke!    

Dugang pa, giingon usab nga “Among male smokers, the risk for heart disease with one cigarette a day remained at 46% compared to non-smokers.” Ang kuyaw kay lakip ang mga non-smokers, madutlan usab sa sakit kon makahingos sa aso sa mga smokers.       

Nganong makadaut man ang pagpanigarilyo? Google: “Smoking harms nearly every organ in your body, including your heart. Smoking can cause blockages and narrowing in your arteries, which means less blood and oxygen flow to your heart.”

 Lisud na pagginhawa.

Sa America, matud pa, “When cigarette consumption in the U.S. decreased, so did the rates of heart disease” Pagkunhod sa ilang papanigarilyo didto, mius-os usab ang mga kaso sa sakit sa kasingkasing. 

Ug matud pa, natural kono sa mga teenagers to try something new, sama sa pagpanigarilyo. Alamg kanila, usa kini ka adventure; pakikisama uban sa barkada, uban sa pagtuo nga ma-glamorous sila ug ma-macho ang dating.

Apan, once they are hooked on tobacco they find it hard to quit. Mao kini ang gidangatan sa pipila sa atong kabatan-unan nga magsugod na kono og panigarilyo at 13 t0 15 years old. Solusyon? Ato ning padayunon sa sunod natong mga lindog.