Angay’ng pahimuslan sa mga opisyal sa Dakbayan sa Sugbo nga mahawanan nila ang daplin sa Parian Creek kay ang kabalayan nga apil sa nakapagamay sa sapa nasunog na niadtong Domingo.
Balikon nako nga base sa kasaysayan sa karaang Sugbo, ang Parian Creek nga gitawag kaniadto og Estero Parian, kanang sapa nga nanukad dapit sa Pier 3 ug mosangko diha sa kilid sa Colon, lapad kaayo na niadto. Makaagi gud kuno ang mga sakayan sa mga negosyante nga maninda diha sa Colon kay menos pa man kaayo ang mga sakyanan sa karaang panahon.
Apan sa paglabay sa katuigan, daghan na nga mga tawo ang namuyo daplin sa sapa.
Unya, hinay-hinay nila nga gi-riprap ang daplin niini aron nga molapad ang ilang pinuy-anan apan migamay ang sapa.
Usa kini sa rason ngano nga maglisud ang kagamhanan sa pagsulbad sa problema sa paglunop sa downtown area, ilabi na nga ang mga heavy equipment dili na makasulod sa gamay kaayong sapa.
Unta, mopakita og political will si Mayor Edgar Labella, sama sa gihimo sa siyudad kaniadto nga dihang nasunog ang V. Sotto Street, wala na nila patukuri og balay ang daplin sa sapa. Karon nindot na.
Sa among panag-estorya ni Labella, gipasalig gyud niya nga gusto niyang ma-establish na pagbalik ang three-meter easement daplin sa sapa.
Ang kadagkoan sa Division for the Welfare of Urban Poor (DWUP), Department of Social Welfare and Services (DSWS) ug Probe Team maoy gitugyanan sa mayor pagpatuman sa iyang kamandoan.
Suportahan nato kining lakang ni Mayor Labella nga pagpabalik sa naandan nga gilapdon sa atong mga sapa. Gitawag kini og “river restoration” ug andam ko nga moserbisyo niini nga gimbuhaton.
* * *
Buyno, sigurado man ko nga dili gyud kawad-an og pinuy-anan ang mga tawo nga nagpuyo daplin sa sapa bisan og dili na patukoran ang three-meter easement.
Kun mahitabo nga ang ilang balay anaa ra gyud sa three-meter easement, aw klaro na kaayo nga sila papahawaon gyud.
Hinoon, angay gayud sila nga hatagan og laing luna nga ilang kabalhinan.
Ang siyudad dunay mga relocation sites, sama sa gisugdan na pagtukod nga condominium project sa Barangay Lorega-San Miguel, ug may luna usab ang siyudad didto sa Barangay Guba.
Nahibawo na hinoon ta sa sagad gyud nilang rason nga layo kaayo ang relocation site. Kaniadto bitaw, wa gyuy ganahan nga mobalhin sa relocation site sa Barangay Kasambagan kay mingaw pa ang maong dapit. Karon? Sus, nindota na sa maong dapit ug mahal na kaayo ang maong yuta.