Sa labing uwahing lista sa Forbes Magazine sa mga bilyonaryo sa tibuok kalibotan, naapil ang napu ka negosyanteng Pilipinhon:
1. Henry Sy - SM Group (P541.2 B)
2. Lucio Tan - LT Group (P205 B)
3. Enrique Razon, Jr. - ICTSI (P200.9 B)
4. Andrew Tan - Alliance Global Inc. (P162 B)
5. David Consunji - DMCI (P114.8 B)
6. George Ty - GT Capital (P106.6 B)
7. Lucio and Susan Co - Puregold (P82 B)
8. Robert Coyiuto, Jr. - National Grid Corp. (P65.6 B)
9. Tony Tan Caktiong - Jollibee (P57.4 B)
10. Andrew Gotianun - Filinvest (P49.2 B)
* * *
Ang 40 ka labing adunahan nga pamilya sa Pilipinas maoy nagkontrolar sa 76% sa ekonomiya. Mao ni labing di makiangayon nga pag-apud-apod sa nasudnong katigayonan sa tibuok Asya. 33.7% ra sa ekonomiya sa Thailand ang gikontrolar sa 40 nila ka labing adunahang pamilya, 5.6% sa Malaysia ug 2.8% sa Japan.
Sa ato pa, nagbusdik pag-ayo ang labing adunahan nga mga negosyante ning nasura. Sa pikas nga bahin, ang kinabag-an nag-ilog sa nahibilin nga mumho. Hapit katunga sa populasyon di gani makatagbaw sa labing batakan nilang panginahanglan sa pagkaon, pinuy-anan, edukasyon, sapot, kahimsog ug edukasyon.
* * *
Mabantang pag-ayo ang paghakop sa labing dagkong negosyante sa labing dakong bahin sa produksiyon sa nasud kun susihon ang nagbuntaog nga katigayonan nilang Sy ug Tan, nga maoy nag-una sa listahan sa Forbes sud na sa daghang katuigan. Kun ipunon ang ilang kabtangan, mokabat og P746.2 bilyones. O, palihog panggunit sa imong lingkoranan, 6% sa nasudnong ekonomiya.
Sa pikas nga bahin, ang 25 milyones sa mga Pilipinhon, o 25% sa nasudnong populasyon, nabuhi nga duna lay menos sa P50 matag adlaw. Nganong gipasagdan man sa gobyerno nga mamugna kining dako uyamot nga haw-ang sa labing kabos ug labing adunahan nga mga Pilipinhon?
* * *
Taphaw ang mga pangangkon ni Aquino sa dako ug paspas nga paglambo sa ekonomiya kun di niya matunol ngadto sa kinabag-an sa katawhan ang bunga sa kalamboan. Ang iyang Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps), nga iya ra sang kinopya sa pamunoan ni kanhi presidente Gloria Arroyo di paigo. May duha ka sugyot nga angay niyang tun-an:
“ Una, tinud-on niya pagkolekta ang buhis gikan sa labing dagkong negosyante, apil na si Tan, kansang mga kaso sa tax evasion wa pang kairog gikan sa pre-trial stage dul-an sa duha ka dekada human napasaka; ug
“ Ikaduha, pag-usbaw sa suholan sa mga anak sa singot aron mahimong mas makiangayon ang pag-apud-apod sa nasudnong katigayonan, nga di kinahanglang moalsa ang kinabag-an ug di kinahanglang tionan og armas ang mga adunahan.
* * *
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com.